20 interesujących ciekawostek o koalach

Koala to gatunek torbacza, który żyje głównie na drzewach. Zwierzęta te obok kangurów są chyba jednym z pierwszych skojarzeń, gdy pomyślimy o Australii. Postanowiliśmy przyjrzeć im się nieco bliżej i przygotowaliśmy 20 ciekawostek o koalach.

#1 Czy koala to miś?

Powszechnie przyjęło się nazywać koale misiem, jednak zwierzę to z niedźwiedziowatymi nie ma nic wspólnego, oprócz fizycznego podobieństwa. Koale są tak naprawdę torbaczami, gdyż przed wyjściem na zewnątrz każdy osobnik spędza w torbie swojej mamy aż 6 miesięcy. Powiedzenie miś koala jest zatem bzdurą z biologicznego punktu widzenia 🙂

#2 Trochę historii

Pierwsi osadnicy, którzy przybyli z Europy do Australii po tym jak zobaczyli koalę nazwali ją małpą lub niedźwiedziomałpą. Najstarsze wzmianki o koalach ukazały się w 1798 roku, kiedy to jeden z podróżników napisał w sprawozdaniu ze swojej wyprawy, że znalazł zwierzę podobne do… leniwca. Dopiero w roku 1803 zwierzę to otrzymało łacińską nazwę Phascolarctos Cinereus, czyli torbacz-niedźwiedź.

#3 Ciąża u koali

Okres godowy wśród koali przypada na miesiące zimowe i trwa od grudnia do marca. Samce wydają wówczas głośne ryki, które mają pomóc samicy w wyborze partnera. Ciąża trwa krótko bo zaledwie od 25 do 35 dni. Młode osobniki rodzą się małe, nieowłosione i ślepe, a następnie dorastają w torbie mamy przez 6 miesięcy. Podczas początkowych 5 miesięcy karmione są mlekiem matki, a w 6 miesiącu pobierają częściowo przetrawiony pokarm z jej jelit. Młode koale pozostają ze swoją matką (najczęściej przyczepione do jej grzbietu) do następnego okresu godowego.

#4 Jak duże są koale?

Dorosłe osobniki osiągają zazwyczaj 80 centymetrów wysokości i ważą około 15 kilogramów. Natomiast mały przedstawiciel koali ma zaledwie 2,5 centymetra długości i waży w dniu narodzin około 1 grama! Dopiero po kilku tygodniach zaczyna być wielkości palca i ważyć około 3,5 grama.

#5 Sen przede wszystkim

Koale to zwierzęta, które większość życia spędzają na najwyższych gałęziach drzew. Aktywne są głównie nocą, a na ziemię schodzą jedynie po to by zmienić jedno drzewo na inne.

Sen to ta czynność, którą koale lubią najbardziej. W ciągu doby koale potrafią spędzić na spaniu aż 20 godzin. Pozostały czas przeznaczają na szukanie pożywienia i konsumowanie go. Prowadzą nocny tryb życia i to właśnie wtedy można przyłapać je na wędrówce po drzewach. Mimo tego, że wyglądają na powolne i ospałe to potrafią się poruszać bardzo szybko i zwinnie.

#6 Odcisk palca koali

Koale jako jedne z nielicznych zwierząt zostawiają odciski palców zbliżone do naszych. Naukowcy informują, że odciski te wykształciły się u koali wiele milionów lat temu w wyniku kontaktu powierzchni ich palców z przedmiotami o różnej strukturze. W dodatku silne chwytanie przedmiotów w wyniku ewolucji spowodowało wytworzenie się na skórze rowków, które pełnią funkcję antypoślizgową, wtedy gdy jest ona mokra.

#7 Mózg koali

Mózg koali to jedynie 1/500 jego wagi. Oznacza to, że proporcja masy mózgu do masy ciała tego zwierzęcia jest jedną z najniższych występujących wśród ssaków. Ich mózgi są tak skonstruowane, aby wykonywać w kółko te same, proste czynności. Tak naprawdę koale cały dzień chodzą po drzewach i żują liście, a gdy położy się przed nimi liść na płaskiej powierzchni, innej niż drzewo to nie będą nawet potrafiły ich zjeść. Podsumowując – koale żyją według dziennej rutyny, a wszystko co wykracza poza nią jest czynnością dla nich niewykonalną.

#8 Co jedzą koale?

Koale australijskie to zwierzęta roślinożerne, których głównym przysmakiem są liście eukaliptusa (swoją dietę potrafią jednak uzupełnić liśćmi pochodzącymi z innych drzew). Co ciekawe z 350 gatunków eukaliptusa tylko 5 z nich może stanowić pożywienie dla koali. Każdego dnia koala zjada od 0,5 do 1 kg takiego pokarmu. Zwierzęta te posiadają w swoich policzkach specjalne torebki, które pozwalają im na magazynowanie pokarmu niczym chomik.

#9 Czy eukaliptus nie zaszkodzi?

Liście eukaliptusa zawierają w sobie substancję, która w nadmiarze staje się toksyczna i każde inne zwierzę po spożyciu takiej ilości eukaliptusa mogłoby umrzeć. Koale jednak podczas snu wytwarzają bakterie, które neutralizują toksynę zawartą w eukaliptusie.

#10 Koale nie muszą pić

Nazwa „koala” wywodzi się od słowa „koolah” lub „coolah”, co w języku aborygenów oznacza te, które nie piją. Jest to prawda – Koale zazwyczaj nie muszą pić, gdyż całe zapotrzebowanie na wodę czerpią z liści. Zmuszone są do picia wody jedynie w czasie suszy, czy też pożarów, kiedy to znalezione przez nie liście nie są odpowiednio wilgotne lub, gdy tego pożywienia jest za mało.

#11 Zmysły

Koale to zwierzęta, które mają bardzo słaby wzrok i bardzo dobrze rozwinięty węch oraz słuch. Jeśli chcą się ustrzec przed drapieżnikami muszą zatem polegać na swoim słuchu, gdyż wzrok może je zawieść. Ich naturalnymi wrogami są węże, dingo, oraz ptaki takie jak sowy i bieliki, które polują na młode.

#12 Ochrona dla koali

Na początku XX wieku koale padały masowo łupem myśliwych, którzy polowali na nie, ze względu na ich futro. Szacuje się, że tylko podczas tzw. Czarnego Sierpnia w 1927 roku zginęło 600 000 koali! Zwierzęta te mogły odetchnąć z ulgą bo w tym samym roku po licznych protestach społecznych Australia wydała zakaz handlu ich skórami, co zmniejszyło praktycznie do zera liczbę polowań na koale.

#13 Koala – gatunek zagrożony

Lasy eukaliptusowe i lasy wschodniego wybrzeża Australii szybko znikają, a razem z nimi znikają koale. Postępująca urbanizacja i liczne pożary buszu prowadzą do niekontrolowanego, masowego niszczenie siedlisk tych zwierząt. W wyniku pożarów i działalności człowieka aż 80 procent pierwotnych siedlisk koali w Australii przestało istnieć. Szacuje się, że obecna populacja koali liczy około 85 000 zwierząt (dla porównania w latach 1888–1927 około 8 milionów koali zostało zabitych przez myśliwych!).

Powyższa liczba pochodzi jeszcze sprzed ogromnych pożarów buszu na przełomie 2019 i 2020 roku, w których mogło zginąć nawet 30% populacji zamieszkującej Nową Południową Walię i 50% populacji koali występujących na tzw. Wyspie Kangura.

#14 Dlaczego koale przytulają się do drzew?

W Australii na Uniwersytecie Melbourne przeprowadzono badania, które wykazały, że w wyniku zmieniającego się klimatu, koale gorzej radzą sobie z upałami. Jeśli zatem spotkacie koalę, która przytula się do drzewa, to wiedzcie, że robi to, by się schłodzić – im temperatura jest wyższa, tym niżej schodzą koale.

Co ciekawe podczas prowadzonych obserwacji zauważono, że koale chętnie wybierają do tego celu pnie akacji mimo tego, że liście akacji nie stanowią ich pożywienia. Najprawdopodobniej dzieje się tak, gdyż pień tego drzewa jest o 5 stopni chłodniejszy niż otoczenie. Doktor Michael Kearney z Uniwersytetu w Melbourne tak skomentował dokonane odkrycie: „Zaczęliśmy zastanawiać się na tym, czy koale używają drzew jako radiatorów. Kiedy zrobiliśmy kamerą termowizyjną zdjęcia było jasne, że koala chłodzą się siedząc na najniższych partiach drzew, mocno obejmując je nogami. Przytulanie drzew pomaga zwierzętom uniknąć przegrzania i nadmiernej utraty wody”.

#15 Jak długo żyją koale?

Na wolności przeciętna długość życia koali wynosi około 10 lat. Na obszarach podmiejskich, gdzie zagrażają im psy oraz człowiek (dużo koali ginie pod kołami samochodów) żyją jeszcze krócej. Zauważono również, że samce koali żyją krócej niż samice z powodu stresu związanego z walkami w sezonie lęgowym oraz z faktu, że mają tendencję do przemieszczania się częściej niż samice w poszukiwaniu partnerów (co stwarza dla nich większe zagrożenie ze strony psów i samochodów). Kolejnym z powodów, dla których Koale nie są długowiecznymi zwierzętami jest fakt, że ich zęby wraz z biegiem lat zużywają się w wyniku ciągłego mielenia twardych liści eukaliptusa. Im bardziej stępione mają zęby – tym mniej pokarmu mogą strawić.

Najdłużej żyjące koale mieszkały w zoo – nie musiały martwić się o pożywienie, a nad ich zdrowiem czuwali weterynarze. Nie dziwi więc fakt, że rekordzistka Guinnessa – samica koali o imieniu Sarah dożyła 23 lat (w Lone Pine Sanctuary w Queensland). Najstarszy samiec miał na imię Tam Tam i dożył 22 lat (w zoo Tama w Tokio)

#16. Koala o zapachu eukaliptusa

Futro koali intensywnie pachnie piżmem i eukaliptusem do tego stopnia, że niektórzy twierdzą, iż koale pachną jak „syrop na kaszel”. Co ciekawe dzięki temu wszelkie owady oraz insekty omijają je z daleka.

#17 Dźwięki koali

To, że dużo śpią, nie oznacza, że ​​koale są cichymi i nudnymi zwierzętami. Są one w stanie wydobywać różne dziwne dźwięki – w zależności od tego czy wydawane są na wdechu (zwierzę jakby chrapie), czy na wydechu (według niektórych przypomina raczej bekanie).

#18 Północ kontra południe

Jest tylko jeden gatunek koali, jednak mogą one wyglądać zupełnie inaczej w zależności od klimatu, w którym żyją. Koale żyjące na południu Australii większe, mają więcej futra (i jest ono ciemniejsze) niż u koali żyjących na północy, w cieplejszym klimacie.

#19 Biała koala

Jedną z przedostatnich ciekawostek o koalach dotyczy koali o białym futrze – i nie chodzi tu o zwierzęta, które są albinosami. Jednym z przypadków był odnaleziony w 2007 roku biały koala, któremu nadano imię „Mick”. W przeciwieństwie do zwierząt albinosów, które mają czerwone oczy, Mick miał oczy koloru żółtego. Trafił on do szpitala w Port Macquarie, który zajmuje się chorymi koalami. Mick podobnie jak wiele koali cierpiał na Chlamydię (dość częsta choroba u koali), która zaatakowała jego oczy. Po udanej operacji i rekonwalescencji został wypuszczony na wolność.

10 lat później, w 2017 roku w zoo w Queensland na świat przyszła kolejna koala, o białym ubarwieniu, która również nie była albinosem. Dr Rosie Booth, dyrektor Australijskiego Zoo Wildlife Hospital powiedziała wówczas: „w naukach weterynaryjnych często określa się go mianem „genu srebrzenia”, w którym zwierzęta rodzą się z białym lub bardzo jasnym futrem i z biegiem czasu pozbywają się go, a w jego miejsce pojawia się regularne ubarwienie, jak u dorosłych osobników (podobnie jak w przypadku mlecznych zębów u dziecka)”. Przyznajcie, że biały koala wygląda naprawdę niesamowicie!

#20 Adoptuj koalę!

Jak już pisaliśmy koale znikają w zastraszającym tempie. Na szczęście są organizacje, które próbują im pomóc. Z dowolnego zakątka świata można nawet wirtualnie zaadoptować koalę. Wirtualna adopcja możliwa jest np. przez stronę koalahospital.org.au i kosztuje 40 dolarów australijskich rocznie (około 105 PLN). W zamian za pomoc otrzymujemy certyfikat adopcyjny (taki, jak na zdjęciu poniżej).

Wśród koali, które możemy wirtualnie adoptować są między innymi te, które zostały uratowane z ogromnego pożaru, który nawiedził Australię na przełomie 2019 i 2020 roku. Środki przekazywane są na ratowanie i leczenie koali (nie tylko tych z pożaru – populacja koali zmniejsza się również z powodu chorób), oraz (w miarę możliwości) wypuszczaniu ich z powrotem do domu. Dochody z wirtualnych adopcji przeznaczane są ponadto na ochronę i ekspansję siedlisk, gromadzenie informacji do badań, a także na materiały edukacyjne, które mają na celu zwiększać świadomość społeczną na temat koali.

My zdecydowaliśmy się na adopcję LINR Anwen, która ucierpiała podczas pożaru w rezerwacie przyrody Lake Innes. Gdy trafiła do szpitala dla koali w Port Macquire miała poparzone 90% ciała. Wciąż ma oparzenia na opuszkach łap i nóg, jednak dziś czuje się już znacznie lepiej. W lecznicy znalazła sobie idealne miejsce do siedzenia, które od pewnego czasu zaczęto nazywać miejscem Anwen 🙂

Zobacz też:

• Ciekawostki o zwierzętach
• Ciekawostki o żyrafach
• Ciekawe miejsca w Polsce
• Ciekawostki o pingwinach
• Największe owady na świecie


źródła: (1),(2),(3),(4),(5),(6),(7),(8),(9)