Ziemia Ognista ze względu na swoje położenie nazywana jest krańcem świata. Istnieją oczywiście osady na wybrzeżu Antarktydy, lecz mieszkają tam głównie naukowcy, wojskowi i ich rodziny. Na wyspie Isla Grande de Tierra del Fuego, podzielonej między Chile i Argentynę, żyją całkiem zwyczajni ludzie, dla których ten „koniec świata” jest domem.
Indianie i kolonizatorzy
Isla Grande de Tierra del Fuego była zamieszkana na długo przed przybyciem europejskich żeglarzy. Pomimo surowego klimatu Indianie, którzy tu mieszkali, mieli mnóstwo jedzenia i schronienia – polowali na ssaki morskie, a ponadto wypływali na morze, by łowić ryby. Naukowcy zauważają jednak, że plemiona zamieszkujące Ziemię Ognistą prowadziły znacznie bardziej prymitywny sposób życia w porównaniu z krewnymi mieszkającymi na kontynencie, a ich poziom życia był znacznie niższy niż słynnych Majów i Inków.
Plemiona Selk’nam oraz Yamana (Jaganie) były doskonale dostosowane do trudnych warunków panujących na Ziemi Ognistej, gdzie klimat jest daleki od komfortu – na wyspie jest mokro, często pada deszcz oraz wieje silny wiatr. Temperatura latem nie przekracza plus 15ºС, a zimą na wybrzeżu spada poniżej 0 stopni.
Portugalscy żeglarze prowadzeni przez Magellana nazwali tę wyspę Ziemią Ognistą, ponieważ ogniska Indian paliły tuż przy brzegu. Pierwsi europejczycy, którzy tu trafili w większości nie przetrwali zimy, ponieważ klimat był niezwykle wymagający. Później, gdy na Tierra del Fuego dotarli lepiej przygotowani kolonialiści udało im się zdobyć przyczółek. Tubylcy mimo nie byli w stanie stawić im oporu, mimo ogromnej niechęci do przybyszy Europy. Najsmutniejsze wydarzenia w historii wyspy związane są właśnie z przybyszami z Europy, którzy niemal doszczętnie zniszczyli plemię Selk’nam. Populacja Indian z plemienia Yamana uległa natomiast drastycznemu zmniejszeniu w II połowie XIX wieku (w 1884 roku populacja zmniejszyła się z 1000 o 400 osób). Powodem tak drastycznego spadku były szybko rozprzestrzeniające się choroby (np. Odra) przywiezione przez Europejczyków.
Ziemia Ognista podzielona
Pod koniec XIX wieku wyspa została podzielona między Argentynę i Chile na dwie części. Zachód (około 60% terytorium wyspy) należy obecnie do Chile, a reszta została przydzielona Argentynie. Co ciekawe na wyspie jest 20 razy więcej Argentyńczyków niż Chilijczyków. W części chilijskiej największą osadą jest licząca około 6000 mieszkańców Porvenir. Jedna trzecia z nich to aktywny personel wojskowy, ponieważ Ziemia Ognista to nie tylko turystyczna mekka, ale także granica państwowa.
Największym miastem w części należącej do Argentyny jest z kolei niespełna 70-tysięczna, malowniczo położona (nad Kanałem Beagle’a, otoczona górami) Ushuaia – najbardziej wysunięte na południe miasto nie tylko w Argentynie oraz Ameryce Południowej, ale także na świecie (jeśli weźmiemy pod uwagę także mniejsze osady, to najdalej wysuniętym na południe jest 2,5 tysięczne Puerto Williams należące do Chile). Wszystkie statki wycieczkowe odbywające podróż dookoła świata zawijają do portu w Ushuaia, a większość tras na Antarktydę zaczyna się również od tego miasta. Jednak ci, którzy chcą podziwiać pingwiny i zanurzyć się w atmosferze polarnych szerokości geograficznych, mogą to zrobić bez wizyty na Antarktydzie – wszystko to na Ziemi Ognistej i sąsiednich wysepkach, gdzie żyją Pingwiny magellańskie.
Ziemia Ognista – atrakcje
Oprócz surowej, ale wciąż pięknej i ciekawej przyrody, turystów przyciąga najbardziej wysunięta na południe kolej na świecie. Zbudowana, by zaopatrywać lokalne więzienie w XIX wieku, dziś przewozi turystów. Pociąg, który kursuje wśród oszałamiająco pięknych krajobrazów, nazywany jest „pociągiem na końcu świata” (El Tren del Fin del Mundo). Wspomniane więzienie funkcjonowało w Ushuaia do 1947 roku – dziś działa jako muzeum i stanowi jedną z głównych atrakcji turystycznych. W dawnych celach można podziwiać między innymi wystawę poświęconą badaniom antarktycznym. Skoro jesteśmy na końcu świata nie mogło zabraknąć muzeum końca świata (El Museo del Fin del Mundo), w którym znajduje się wystawa poświęcona historii i przyrodzie tego regionu.
Dla tych, którzy nie przepadają za muzeami również znajdzie się coś ciekawego. Park Narodowy Ziemi Ognistej i znajdujące się niecałe 2km od Ushuaia jezioro Laguna Esmeralda to idealne miejsca dla fanów trekkingu. Ciekawą przygodą jest z całą pewnością rejs statkiem wycieczkowym do Przylądka Horn (najdalej na południe wysunięty punkt Ameryki Południowej), lub rejs po zatoce Beagle (z pokładu statku podziwiać pingwiny) oraz latarnię morską Les Eclaireurs nazywaną przez operatorów wycieczek „latarnią na końcu świata”. Niecałe 26 km od Ushuaia znajduje się prawdziwy „raj dla narciarzy”, w którym sezon trwa od czerwca do października. Otwarty w 1999 roku ośrodek Cerro Castor jest najbardziej wysuniętym na południe ośrodkiem narciarskim na świecie.
Ziemia Ognista – ciekawostki
• Może się to wydawać dziwne, ale populacja Ziemi Ognistej rośnie z każdym rokiem. Sprzyja temu szybki rozwój sektora turystycznego, a także odkrycie złóż mineralnych, których rozwój przyciąga nowych pracowników.
• Wielu mieszkańców wyspy Ziemia Ognista to etniczni Chorwaci, Niemcy i Anglicy, potomkowie europejskich migrantów, którzy udali się na „kraniec świata” w poszukiwaniu lepszego życia.
• Przez dużą część roku przekleństwem Ziemi Ognistej i Ushuaia jest śnieg i wiatr. Równie męczące co warunki atmosferyczne jest poczucie wyizolowania – wyprawa do najbliższego miasta autobusem to 3 godziny jazdy w jedną stronę
• przy jednej z głównych ulic Ushuaia znajdują się drogowskazy, ze strzałkami informujące o odległości do wybranych punktów na świecie: Berlin – 14105 km, Buenos Aires – 3040 km, Sydney – 9500 km, Biegun Południowy – 3926 km. Do wybrzeży Antarktydy jest natomiast około 1000 km
• wspomniani wcześniej Jaganie, pomimo panującego zazwyczaj zimna, nosili lekkie ubrania a ich życie skupiało się wokół rozpalonych ognisk
• ostatnią żyjącą Indianką z plemienia Yamana jest urodzona w 1928 Cristina Calderón
• W latach 40. XX wieku na Ziemię Ognistą przesiedlono 50 bobrów, w celu pobudzenia lokalnego przemysłu zajmującego się handlem futrami. Populacja bobrów wymknęła się jednak spod kontroli i dzisiaj żyje tam ponad 200 tysięcy bobrów
• Ziemia Ognista (Tierra del Fuego) to również nazwa całego archipelagu wysp
Zobacz też:
• Ciekawostki o Sagrada Familia
• TOP 20: Najwyższe budynki świata
• Aoshima – wyspa kotów w Japonii
• Ciekawostki o Morzu Bałtyckim
• Statua Wolności fakty i ciekawostki
źródła: (1),(2),(3),(4),(5),(6),(7)