Skąd pochodzą nazwy naszych ubrań

Wraz z upływem czasu trendy w modzie podlegają zmianom, jednak nazwy poszczególnych ubrań pozostają takie same. Espadryle, kardigan, jeansy, japonki – czy kiedykolwiek kupując ubrania lub przeglądając zawartość swojej szafy zastanawialiście się skąd pochodzą ich nazwy? Postanowiliśmy to sprawdzić.

Espadryle

Espadryle to idealne obuwie na lato. Początkowo sądzono, że wynaleziono je około XIII wieku – te pochodzące z Hiszpanii niezwykle lekkie buty miał nosić nawet jeden z ówczesnych królów Aragonii. Okazuje się jednak, że ten rodzaj obuwia mógł być znany już kilka tysięcy lat temu – w Muzeum Archeologicznym w Granadzie znajduje się para espadryli, którą znaleziono na ludzkich szczątkach w jaskini Murcielagos (jaskinia nietoperzy) – według szacunków znalezione buty mogą mieć około 4000 lat. Ich nazwa (po katalońsku espardenya) pochodzi od nazwy twardej trawy, używanej do wyplatania lin (esparto; Ostnica Mocna), z której tworzono również podeszwę buta.

Golf

Jeśli golf kojarzy Wam się ze sportem to świetnie się składa. Jak podaje serwis poradniajezykowa.pl „na początku był angielski golf – nazwa kija do uderzania piłki, później była nazwa gry, a następnie Francuzi od nazwy gry golfem nazwali część ubioru: bluzę sportową z wełnianego trykotu do gry w golfa. Później z kolei nazwa ta przeszła na typ swetra z charakterystycznym kołnierzem, a potem na nazwę samego kołnierza”.

Kardigan

Nazwę swetra bez kołnierza, który zapinany jest z przodu na zamek lub guziki zawdzięczamy angielskiemu generałowi. James Thomas Brudenell (1797-1868) był dowódcą sił brytyjskich w czasie wojny krymskiej, która miała miejsce w połowie XIX wieku. General wywodzący się z rodu Cardiganów według niektórych źródeł miał w czasie potyczki z Rosjanami rozciąć krępujący ruchy sweter znajdujący się pod żołnierską kurtką i w ten sposób rozpoczął modę na wygodne okrycie, do którego następnie doszyto guziki. Kardiganami zaczęto wkrótce nazywać wełniane kurtki mundurowe, które nosili brytyjscy żołnierze. Podobno o słynnej szarży lekkiej brygady kawalerii brytyjskiej, którą w bitwie pod Bałakławą poprowadził James Thomas Brudenell napisała gazeta „The Times”. W swoim artykule mieli oni wspomnieć o stroju generała, co spowodowało natychmiastowy wzrost popytu na kardigany.

Japonki

Wbrew swojej nazwie japonki nie pochodzą z Japonii, a ze starożytnego Egiptu – pierwsze wzmianki o tym rodzaju obuwia pochodzą z fresków egipskich z okolic 4000 r.p.n.e. Japonki noszono w wielu krajach na całym świecie, a początkowo wykonywano je z liści palmowych i papirusu (w Egipcie), z drewna (w Indiach) i słomy ryżowej (w Chinach oraz Japonii). W zależności od kraju klapki te różniły się nie tylko materiałem, z którego były wykonane, ale również miejscem mocowania paska – i tak Grecy zaczep umieszczali pomiędzy pierwszym i drugim palcem nogi, Rzymianie – drugim a trzecim, a mieszkańcy Mezopotamii – trzecim a czwartym.

Co ciekawe japonki nazywane są również „flip-flop”, a nazwa ta pochodzi od dźwięku, jaki ten but wydaje podczas gdy podeszwa uderza o podłogę w czasie chodzenia. Skąd więc nazwa japonki? Wersja japonek jakie dziś znamy została spopularyzowana po II wojnie światowej w USA przez amerykańskich żołnierzy powracających z Japonii do domu. Przywozili oni ten rodzaj obuwia na pamiątkę, a ze względu na wygodę i komfort noszenia japonki szybko stały się bardzo popularne, by w latach 60. stać się nieodłącznym atrybutem życia na plaży w Kalifornii.

Ramoneska

W 1928 roku Irving Schott zaprojektował kurtkę dla motocyklistów o nazwie Perfecto. Na przełomie lat 60. i 70. ubiór noszony dotychczas przez motocyklistów stał się popularny wśród fanów muzyki rockowej i heavymetalowej, za sprawą zespołów takich, jak Black Sabbath. Wpływ na rosnącą popularność skórzanej kurtki miał również film „Dziki” z 1954 roku, w którym Marlon Brando nosił model Perfecto 618. Ani Marlon Brando, ani wspomniana już grupa Black Sabbath nie mieli wpływu na nazwę – „ramoneska” pochodzi od założonego w 1974 zespołu punkrockowego Ramones. Pod ich wpływem ten rodzaj kurtki stał się jeszcze bardziej popularny wśród osób powiązanych z muzyką rockową, hardrockową, heavymetalową i punkrockową.

Harringtonka

Ta klasyczna kurtka przejściowa, chroniąca od wiatru i deszczu zawdzięcza swoją nazwę bohaterowi amerykańskiego serialu Peyton Place (emitowanego w latach 1964-1969) – Rodney Harrington nosił w nim model Baracuta G9. Harringtonkę (u nas nazywanej również szwedką lub wiatrówką) spopularyzowali również Elvis Presley (nosił ją w filmie „Król Kreol” z 1958 roku), Frank Sinatra, Gregory Peck, James Dean (zagrał w czerwonej harringtonce w filmie „Buntownik bez powodu” z 1955 roku) i Steve McQueen (w filmie „Afera Thomasa Crowna” z 1968 roku).

Bomber

Od amerykańskiego pilota po sklepowe półki – tak w skrócie można przedstawić historię tych kurtek. W czasie I wojny światowej kabiny pilotów w samolotach były otwarte, co sprawiało że było w nich po prostu zimno. Aż do 1915 roku piloci latali w długich, skórzanych płaszczach – te jednak krępowały ich ruchy. Podjęto zatem próby opracowania ubioru, który pozwoliłby pilotom na swobodne poruszanie się za sterami – i tak w 1917 roku pojawiły się skórzane kurtki pilotki (eng. flight jacket/bomber jacket), które stały się pierwowzorem znanych obecnie bomberów. Niestety pierwsze kurtki były bardzo ciężkie i daleko im było do ideału. Przez kolejne lata kurtki dla pilotów nieustannie ulepszano aż do lat 50. – wtedy to wyprodukowano kurtki z nylonu (z tego materiału robiono również spadochrony) pod nazwą MA-1. W latach 70. nylonowe kurtki „wyszły na ulicę” za sprawą różnych subkultur. Lata 80. to prawdziwy boom na bombery za sprawą gwiazd Hollywood, które pokochały te kurtki.

Choker

Chokery popularne były już w latach 90. Opaski wykonane z cienkich, charakterystycznie splecionych linek, które idealnie przylegały do szyi wyglądały jak tatuaż i dlatego nazywano je „tatoo choker” (eng. choker – ciasny kołnierzyk, ciasny naszyjnik). Historia chokerów sięga XVIII wieku – we Francji nosiły je wówczas kobiety, które chciały w ten sposób okazać, że pamiętają o swoich bliskich, którzy zginęli podczas rewolucji francuskiej. Wielokrotnie w historii chokery były ozdobami, które miały szczególne, symboliczne znaczenie – i tak w swojej dość długiej historii były one znakiem rozpoznawczym m.in. lesbijek, czy francuskich prostytutek (dowodem na to jest obraz „Olimpia”, który w 1893 roku namalował słynny Claude Monet – na obrazie widać nagą kobietę, która ma na sobie właśnie choker zawiązany na szyi na kokardkę). Był też okres kiedy chokery były domeną zamożnych kobiet z wyższych sfer. Dziś nie wiąże się z nimi żaden symboliczny przekaz, a chokery stały się niezwykle popularne.

Mokasyny

Wykonane z miękkiej skóry, niesznurowane i płaskie buty jakie znamy współcześnie wzorowane są na indiańskim pierwowzorze. Wielu białych osadników zaczęło nosić Mokasyny, gdyż było to obuwie dużo bardziej praktyczne w połnocnoamerykańskich warunkach. Mokasyny wykonane z wyprawionej skóry jelenia, łosia, wapiti lub bizona amerykańskiego były odporne na trudne warunki atmosferyczne, oraz dużo bardziej trwałe. Co ciekawe była to pierwsza część garderoby przejęta przez Europejczyków od tubylczych Amerykanów i ostatni jaką Indianie porzucili na rzecz europejskich ubiorów. Słowo mokasyn oznacza „but” lub „obuwie” i wywodzi się z języka algonkińskiego używanego przez Indian zamieszkujących tereny ameryki północnej. W j.algokińskim słowo to (w zależności od odmiany języka) zapisywano jako Mockasin, Mawhcasum, Mocussinass lub Mockussinchass.

Jeansy

Jeansy to bez wątpienia najpopularniejsze spodnie na świecie. I chociaż powstały pod koniec XIX wieku w Ameryce, to materiał do ich produkcji firma Levi Strauss sprowadzała z włoskiej Genui. Słowo „jeans” pochodzi z francuskiego Blue de Gênes, co oznaczało „błękit genueński”. A więcej o jeansach pisaliśmy tutaj: 15 ciekawostek o jeansach

źródła: (1), (2), (3), (4), (5), (6), (7)