Tajemnicze posągi na Wyspie Wielkanocnej

Na pacyficznej Wyspie Wielkanocnej, która położona jest niedaleko Ameryki Południowej i współcześnie należy do Chile, znajdują się jedne z najbardziej tajemniczych posągów – monolitów na świecie – Moai. Na temat tych przypominających ludzkie postacie posągów oraz ich autorów, powstało wiele legend i dziwnych teorii.

Moai – posągi na Wyspie Wielkanocnej – Rapa Nui

Choć dziś Wyspa Wielkanocna jest częścią Chile, to w przeszłości związana była prawdopodobnie z zamieszkującą Oceanię kulturą ludów polinezyjskich, co potwierdzają m.in badania genetyczne. To właśnie z rdzennego języka polinezyjskiego pochodzą tradycyjne nazwy: Wyspy Wielkanocnej – Rapa Nui oraz posągów – Moai. Część z tych figur posiada charakterystyczne polinezyjskie koki (tzw. pukao), które przypominają kształtem kapelusze.

Moai wykonane zostały ze skał wulkanicznych – tufu. Ich charakterystyczny kształt przypomina gigantyczne ludzkie głowy. Niektóre spośród posągów na Wyspie Wielkanocnej mają nawet ponad 6 m wysokości i ważą ponad 18 ton. Największym Moai jest przewrócony i podzielony na trzy części Paro, który mierzy 10 m i waży 75 ton. Największa z figur nie została ukończona – jej wysokość to 21 m, a waga to 270 ton. W sumie na Wyspie Wielkanocnej znajduje się około 1000 posągów odkrytych przez archeologów. Około 400 niedokończonych znajduje się w kamieniołomie Rano Raraku.

Kilkaset lat temu posągi z Wyspy Wielkanocnej miały żółto-pomarańczową barwę, a ich oczy (wkładane podczas ceremonii) wykonane były z białego korala oraz czarnego szkła wulkanicznego tzw. obsydianu. Teraz są po prostu szare.

Pochodzenie posągów na Wyspie Wielkanocnej – fakty

Większość spośród tych ogromnych figur zostało wyrzeźbionych we wspomnianym powyżej kamieniołomie Rano Raraku, skąd następnie transportowano je na całą wyspę (czasami po zaledwie kilka metrów dziennie). Polinezyjskie koki, o których już wspomniałem powstawały natomiast w kraterze wulkanu Puna Pau z wulkanicznej „scorii” – czerwonej, gąbczastej lawy. Naukowcy wciąż zadają sobie pytanie w jaki sposób ważące kilka ton „fryzury” udało się zainstalować na głowach kamiennych olbrzymów bez użycia dźwigu.

To jedyne pewna informacje dotycząca pochodzenia Moai. Nie wiadomo, który spośród ludów zamieszkujących wyspę rzeźbił te posągi. Nie wiadomo, w którym wieku powstały. Nie wiadomo, w jakim celu je rzeźbiono. Nie wiadomo wreszcie, jak takie ciężkie skały były transportowane na miejsce i tam układane.

Jeżeli chodzi o przeznaczenie posągów, badacze są zgodni, że służyły najprawdopodobniej do obrzędów religijnych, choć nie ma na to dowodów. Nie ma także naukowych dowodów na to, która z grup etnicznych wykonała te tajemnicze posągi. Jedyną poszlaką są znajdujące się na niektórych Moai czerwone koki. Najpopularniejsze teorie wskazują na to, że zostały one wykonane w XI wieku naszej ery przez osadników polinezyjskich lub przez przybyszów z Ameryki Południowej. Większość figur została przewrócona prawdopodobnie podczas walk plemiennych w XIX wieku. Współcześnie około 50 moai ponownie osadzono na ich dawnych miejscach.

Pochodzenie Moai – legendy, teorie

Tyle faktów i wiarygodnych hipotez. Pochodzenie Moai obrosło w mnóstwo legend i dziwnych teorii. Mieszkańcy wyspy, których zastali Europejczycy, opowiedzieli legendę o wodzu plemienia Hotu Matuʻa. Opuścił on wyspę w poszukiwaniu nowego miejsca do życia. Gdy zmarł, podzielono wyspę pomiędzy sześciu synów wodza, a później ich spadkobierców. Mieszkańcy wyspy Wielkanocnej wierzyli, że posągi Moai zdolne są do przechwytywania nadnaturalnych mocy wodza – many. Miało to doprowadzać do bardziej obfitych opadów i co za tym idzie, lepszych zbiorów.

Niektóre teorie mówią, że postacie te wykonane zostały przez kosmitów lub przez ludzi do oddawana czci odwiedzających ich kosmitom…

Jak zatem kilkaset lat temu przenoszono ogromne posągi z kamieniołomu w różne części wyspy? Istnieje przypuszczenie, że transportowano je w pozycji pionowej, dzięki wykorzystaniu ich kształtu i umiejscowieniu środka ciężkości. Wówczas do transportu wystarczą liny i niepotrzebne jest drewno, którego na wyspie zawsze brakowało.

Zobacz też:

• Kowloon – miasto mroku
• Mało znany „cud nad Wisłą”, czyli jak polski bakteriolog powstrzymał epidemię tyfusu plamistego
• Podziemia z okresu II wojny światowej w Polsce – tajemnicze miejsca
• Hashima – japońska wyspa duchów
• 20 najbardziej niezwykłych wysp świata


źródła: (1),(2),(3),(4)