20 ciekawostek o papugach

Pierwsze papugi były znane już w starożytnym Egipcie, a do Europy sprowadzono je około III wieku p.n.e. Na świecie istnieje około 400 gatunków papug, które na wolności spotkać można na obszarach tropikalnych. Można oczywiście dostrzec je w innych częściach świata, do których to uciekły na skutek klęsk żywiołowych, które dotknęły pierwotnie zamieszkane przez nie obszary. W taki właśnie sposób papużka mnicha osiedliła się w subtropikalnej Ameryce Południowej, a obecnie jest papugą hodowlaną w USA. Więcej ciekawostek o papugach przedstawiamy poniżej.

Wygląd papug

Papugi są zwykle jaskrawo zabarwione, mają charakterystyczny zakrzywiony dziób i mocne nogi, które zakończone są czterema pazurami – dwa ustawione są do przodu, a pozostałe dwa do tyłu. Takie ustawienie pazurów pozwala papugom zachować stabilną pozycję, gdy na przykład odpoczywają na drzewie.

Jeśli już mowa o papuzich pazurach, to warto wspomnieć, że ptaki te jako jedyne potrafią zbierać za pomocą nich pokarm i przenosić go do dziobu. Co ciekawe papugi tak jak i my mają swoją ulubioną „rękę”, którą się posługują podczas wykonywania codziennych czynności. Jednak w przeciwieństwie do nas są one zwykle „lewostronne”.

Czy papugi są inteligentne?

Papugi są niezwykle inteligentnymi zwierzętami. Na przykład afrykańska papuga szara znana jako Alex nauczyła się liczyć do 6, odpowiadać na pytania, rozpoznawać 7 kolorów i identyfikować aż 35 różnych przedmiotów. Ponadto papugi potrafią rozwiązywać zadania, a nawet zdarza się, że…. zeznawały w procesach sądowych. Takim przykładem była na przykład papuga o imieniu Echo, która w latach 90 zeznawała w sądzie podczas procesu oskarżającego jej właścicieli, po czym nadano jej nawet status świadka koronnego.

Z kolei papuga Charlie zamieszkująca pewien sklep zoologiczny musiała przenieść się z niego do domu właściciela. Jaki był powód jej przeprowadzki? Otóż Charlie nadużywała wulgaryzmów, czym odstraszała klientów. W wielkim świecie mówi się, że papuga ta miała ostatecznie trafić w ręce Winstona Churchilla.

Papuzie menu, czyli co jedzą papugi?

Papugi to zwierzęta roślinożerne, jednak gdy brak pożywienia zaczyna im doskwierać nie pogardzą niewielkim robakiem lub larwą – byle tylko zaspokoić głód. Papugi uwielbiają nasiona, owoce, warzywa, czy nawet orzechy. Ich szczęki są specjalnie przystosowane do tego, by otwierać twarde skorupki.

Papugi hodowlane żywione są głównie ziarnami. Nie zaszkodzą im również surowe warzywa i owoce takie jak: dynia, ogórek, pomidor, cukinia, papryka, arbuz, granat, ananas, banan, borówka, brzoskwinia, jabłka, rzodkiew, seler, kapusta, marchew, czy brokuł.

Gadające papugi? Hit, czy mit?

Papugi są w stanie imitować ludzki głos, jednak musicie pamiętać, że tylko papugi udomowione mają taką umiejętność. Zwykle do „gadających” należą duże gatunki papug. Nie mają sobie równych na przykład afrykańskie papugi żako.

W Polsce znane są żako kongijskie i ich mniejsze odpowiedniki żako liberyjskie. Jeśli trzymane są w pojedynkę szybko przywiązują się do właściciela i z czasem zaczynają naśladować jego mowę. Papuga ma wrodzone predyspozycje i potrafi zapamiętać nawet kilkaset słów, które następnie może połączyć w zwroty lub zdania. Należy jednak pamiętać, aby uważać, jakie słowa wypowiada się przy papudze, gdyż nigdy nie wiadomo, które akurat postanowi zapamiętać 🙂

Dobrymi mówcami wśród papug są również papugi amazonki, które zamieszkują głownie Amerykę Południową. Ptaki te są jednak znacznie głośniejsze od poprzedników, co może być niekiedy męczące zwłaszcza dla sąsiadów. Wspominając o „gadających” papugach nie można pominąć kakadu i ary. Gatunki te mają piskliwe i donośne głosy, na co również trzeba zwrócić uwagę wybierając taką papugą na współlokatora.

Jak to się stało, że papugi mogą naśladować ludzki głos? Naukowcy nie ustają w badaniach nad mózgiem tych ptaków. Po wielu latach doszli do wniosku, iż mózg papugi znacznie różni się od mózgu innych śpiewających ptaków. Dlaczego? Papugi mają w mózgu specjalnie centra i jądra wokalne, które odpowiedzialne są za zapamiętywanie dźwięków. Ośrodki te otoczone są rozbudowaną skorupą, które potęguje procesy zapamiętywania dźwięków u tych zwierząt.

Razem raźniej

Papugi uwielbiają towarzystwo, a zwłaszcza towarzystwo drugiej papugi. Na wolności żyją w dużych grupach określanych jako stada. W skład takiego stada wchodzi zazwyczaj od 20 do 30 osobników. Kontaktują się ze sobą za pomocą ruchu piór ogonowych. Co ciekawe papugi zwykle wiążą się z jednym partnerem na całe życie i razem wychowują swoje potomstwo.

Jeśli decydujesz się na zakup papugi, pomyśl nad kupnem dwóch. Pojedyncza papużka często cierpi z powodu samotności.

Inny gatunek – inna umiejętność, inny wygląd

Wśród papug jest bardzo dużo różnych odmian i gatunków, a co za tym idzie – wiele zupełnie innych umiejętności, ale również zupełnie innych wyglądów. Na przykład papuga Kakapo to odpowiednik znanej wszystkim sowy – w dzień śpi, a w nocy udaje się na łowy. Kakapo to również najcięższa i największa papuga – może ważyć nawet 4 kg. Jest to również jeden z najdłużej żyjących ptaków – papugi tego gatunku mogą żyć do 95 lat. Niestety ptaki te są zagrożone wyginięciem – na świecie jest jedynie około 120 osobników. Kakapo to nieloty – jedyne wśród papug.

Najmniejszą papugą świata jest karłówka płowolica, która zamieszkuje Archipelag Bismarcka i Nową Gwineę. Ptak ten ma zwykle 8 cm długości i waży do 15 g. Żywi się porostami i grzybami bytującymi na korach drzew.

Z kolei na obszarze Wysp Południowej Nowej Zelandii występują papugi gatunku nestor kea, które są małymi złodziejaszkami. Ze znajdujących się na tym obszarze licznych stoków narciarskich potrafią kraść małe przedmioty, czy też niszczyć samochody. Nestor kea to również jedyna drapieżna papuga na świecie.

Jak długo żyją papugi?

Długość życia papugi zależy od gatunku. Niektóre potrafią dożyć nawet 100 lat. Małe papugi żyją zazwyczaj od 15 do 20 lat, te o średnich rozmiarach od 25 do 30 lat, a duże mogą pochwalić się leciwym wiekiem. Wśród papug mogących szczycić się swoją długowiecznością może znaleźć się na przykład papuga ara.

Papuga na rauszu

Tak, tak to nie żart. Pijane papugi można spotkać w Australii w okresie października. Właśnie wtedy papugi obżerają się sfermentowanymi owocami, które wprawiają je w stan upojenia alkoholowego. Ciekawe, czy na następny dzień męczy je kac? 🙂

Nimfa wśród papug

Jednym z najbardziej popularnych gatunków papug jest nimfa. Jej zawadiacki irokez stanowi znak rozpoznawczy. Zwykle ma szare ubarwienie z elementami żółtego i pomarańczowego na głowie. Jak wśród każdego gatunku zdarzają się wyjątki tak również jest i wśród nimf – spotyka się nimfy o białym ubarwieniu, czyli tak zwane albinosy. Dźwięki jakie wydają nimfy są przyjazne dla ucha i dźwięczne. Jednak jeśli się o coś upominają potrafią głośno „krzyczeć”.

Papużki nierozłączki

Powiedzenie „być jak papużki nierozłączki” na pewno znane jest każdemu. Co więcej papużki nierozłączki naprawdę istnieją. Ptaki te są małe i bardzo kolorowe, mają zwykle od 13 do 17 cm, są okrągłe i mają krótki ogon. Ich naturalne środowisko to środkowa Afryka i Madagaskar.

Ich nazwa pochodzi od silnej więzi jaka łączy papugę z partnerem, ale również od innej nazwy, którą również określa się te ptaki. Mówi się na nie Agapornis co w tłumaczeniu i podziale na dwa wyrazy znaczy kochać i ptak. Legendy mówią, że gdy jedna z papużek umiera, druga w niedługim czasie również odchodzi z tęsknoty.

Nie wszystkie papugi żyją w tropikach

Spośród około 400 znanych gatunków papug większość żyje w regionach tropikalnych i subtropikalnych Australii, Azji, Ameryki Środkowej i Południowej oraz Afryki. Niektóre papugi przełamują ten geograficzny schemat. Wspomniane już papugi kea żyją w alpejskich regionach Nowej Zelandii i mieszkają w norach, podczas gdy zagrożona wyginięciem fidżijka kasztanowata (Rhynchopsitta terrisi) zamieszkuje na wysokości 1800 metrów w górach Sierra Madre w Meksyku.

Nestor kea – postrach nowozelandzkich owiec

Przyznam, że ta ciekawostka o papugach zaskoczyła mnie najbardziej. W połowie lat 60. XIX wieku., mniej więcej 10 lat po tym, gdy farmerzy przekształcili podgórskie rejony Nowej Zelandii na pastwiska dla swoich owiec, zaobserwowano iż te cierpią z powodu dziwnych ran na grzbiecie i bokach. Ponieważ na Nowej Zelandii nie ma drapieżników, początkowo uważano, że to jakaś nowa choroba.

W 1868 roku James McDonald, pasterz z posiadłości Wanaka zaobserwował papugi kea atakujące owce i wydziobujące im tłuszcz z grzbietów. Okazało się, że nie był to odosobniony przypadek. Naukowcy dość długo nie wierzyli w te opowieści, co najwyżej dopuszczając możliwość żerowania przez kee na owczej padlinie. Po pewnym czasie nocne ataki papug na owce zostały udokumentowane filmami – to ostatecznie dowiodło, iż niektóre kee mają w zwyczaju atakować i żerować na owcach. Ataki papug na owce nie kończyły się bezpośrednio śmiercią, jednak poranione owce umierały na skutek zakażeń lub podczas ucieczek przed prześladującymi je papugami.

Aż jedna trzecia papug na świecie jest zagrożona wyginięciem

Ze względu na niszczenie siedlisk i kłusownictwo w celu handlu zwierzętami, coraz więcej gatunków papug regularnie ląduje na Czerwonej Liście Zagrożonych Gatunków IUCN. Dla przykładu wycinka lasów w Ghanie w pod koniec 2015 roku spowodowała, że wyginęło aż 99% afrykańskiej populacji papugi szarej (znanej również jako Żako).

Wyobraźcie sobie, że od 1982 do 2001 próbowano sprzedać ponad 1,3 miliona złapanych w naturze żako. Biorąc pod uwagę, że średnia śmiertelność u tego gatunku od momentu złapania do sprzedaży wynosi od 30 do 66%, można łatwo policzyć iż w tym czasie z powodu handlu zwierzętami zginęło co najmniej 390 000 osobników, a być może nawet 860 tysięcy!

Zmysł smaku u papug

Papugi mają najwięcej komórek smakowych spośród wszystkich ptaków. Co to oznacza? To właśnie u papug zmysł smaku jest najlepiej rozwinięty. Papugi mają 350 komórek smakowych – dla porównania: kury 25, gołębie 37, gile 46, a kaczki i szpaki po 200.

Papugi w Nowym Jorku

Szacuje się, że w Nowym Jorku żyje około 550 dzikich papug, zwłaszcza w Queens i Brooklynie. Nikt nie jest w stu procentach pewien, jak się tam dostały, ale na pewno nie było to naturalna migracja. Być może uciekły właścicielom? Jedna z teorii głosi, że papugi lata temu trafiły jako „przesyłka” na lotnisko im. Johna F. Kennedy’ego w Nowym Jorku, a następnie uciekły.

Flaga Dominiki

Dominika to mały, wyspiarski kraj położony na Morzu Karaibskim. Co wspólnego ma z papugami? Otóż na fladze Dominiki znajduje się papuga – amazonka cesarska (Amazona imperialis), która jest narodowym ptakiem tego niewielkiego państwa. Ten gatunek oraz amazonka dominikańska (Amazona arausiaca) nie występują nigdzie indziej na świecie. Amazonka cesarska znajduje się także na herbie Dominiki. Przedstawia on tarczę trzymaną przez dwie papugi tego gatunku.

Papuga – wokalista

W latach 2003-2009 działal death metalowy zespół Hatebeak, którego głównym i jedynym wokalistą była… szara papuga imieniem Waldo. Z próbką możliwości Waldo możecie się zapoznać poniżej 🙂

Kto jest wrogiem papug?

W środowisku naturalnym głównymi drapieżnikami papug są węże, ptaki drapieżne, małpy i …ludzie.

Dlaczego papugi jedzą glinę?

Przez wiele lat badacze zastanawiali się, dlaczego papugi jedzą glinę. Widok (taki jak na poniższym zdjęciu) wielu papug „przyklejonych” do glinianych zboczy był zaskakujący. Najbardziej prawdopodobną teorią, jest ta, według której papugi jedzą glinę, gdyż absorbuje ona toksyczne związki kumulujące się w układzie pokarmowym (te z kolei mogą pochodzić z niektórych nasion zjadanych przez papugi).

Papugi chętnie sobie pomagają

Naukowcy z Instytutu Ornitologicznego im. Maxa Plancka w Niemczech dowiedli, że afrykańskie papugi szare (Żako) bezinteresownie pomagają innym ptakom. Podczas eksperymentu (brały w nim udział wspomniane żako oraz ary niebieskogłowe), w którym papugi mogły wymienić żeton na orzechowe przysmaki zauważono, że te pierwsze w razie potrzeby chętnie przekazywały sobie wzajemnie żetony, po to, by umożliwić innym osobnikom zdobycie przekąski. Ary nie były skłonne do takiej pomocy.

„Zaskoczyło nas, że siedem na osiem szarych papug afrykańskich spontanicznie przekazywało partnerom żetony już w trakcie pierwszej próby, nie mając doświadczenia w tej sytuacji społecznej i nie wiedząc, że potem będą testowane także w drugiej roli. Papugi pomagały pomimo braku natychmiastowych korzyści i najwyraźniej nie oczekując niczego w zamian” mówiła Auguste von Bayern, która była współautorką badania.

Co ciekawe papugi żako nie rozróżniały pomiędzy „przyjaciółmi” a „znajomymi”. Tym pierwszym pomagały nieco częściej, lecz pomagały również tym drugim. Ponadto wiedziały, kiedy trzeba pomóc – gdy nie było okazji wymiany żetonów na przysmaki nie przekazywały ich innym.


To była już ostatnia ciekawostka o papugach. Jeśli Ci się podobało – udostępnij 🙂 Zapraszamy również do polubienia naszego fanpage’a na facebooku (znajdziesz go tutaj). Poniżej znajdziesz więcej ciekawostek z różnych dziedzin.

Zobacz też

• Ciekawostki o ośmiornicach
• Ciekawostki o delfinach
• Ciekawostki o koalach
• Ciekawostki o żyrafach
• 40 ciekawostek o psach
• Fakty, mity i ciekawostki na temat burz
• 15 zadziwiających faktów i ciekawostek o Antarktydzie
• San Marino – ciekawostki


źródła: (1),(2),(3),(4),(5),(6),(7),(8),(9),(10),(11),(12),(13)