Barcelona – miasto, któremu kształty nadał Gaudi

Barcelona to jedno z najchętniej odwiedzanych przez turystów miast w Europie. Stolica Katalonii słynie z życia nocnego, pięknych plaż nad Morzem Śródziemnym, a także z charakterystycznego układu urbanistycznego, zabytków z różnych epok historycznych, działalności Gaudiego, który jest autorem wielu projektów architektonicznych w mieście, w tym słynnej bazyliki Sagrada Família oraz z jednego z najbardziej utytułowanych klubów sportowych na świecie – FC Barcelona, zwanego „Dumą Katalonii”.

Barcelona – położenie i urbanistyka

Barcelona położona jest na północno-wschodnim wybrzeżu Półwyspu Iberyjskiego i Hiszpanii nad Morzem Śródziemnym. To największe miasto i stolica wspólnoty autonomicznej Katalonii. Mieszkańcy tego regionu oprócz języka hiszpańskiego (a często nawet pomimo) posługują się również swoim językiem katalońskim. Barcelonę, czyli drugie największe miasto całej Hiszpanii zamieszkuje około 1,7 mln ludzi.

Dla Barcelony charakterystyczny jest siatkowy układ ulic, który rozpościera się na znacznym obszarze miasta. Autorem tej koncepcji urbanistycznej jest teoretyk architektury – Ildefons Cerda. Sieć ulic zaprojektowana została na module kwadratu. Ulice tej siatki mają jednakową szerokość 20 m, natomiast bloki miejskie – wymiary 113 × 113 m i ścięte narożniki. Autorem projektów architektonicznych wielu budynków w Barcelonie jest Antonio Gaudí.

Barcelona – historia

Założona została w III wieku p.n.e. jako kolonia rzymska. Rozwijała się jako bardzo ważna republika kupiecka. Przejściowo zajęta została przez Kartagińczyków, ale po drugiej wojnie punickiej wróciła pod panowanie rzymskie. Po upadku Imperium Rzymskiego zdobyli ją w 406 roku Swebowie i Wandalowie, a w 416 roku Wizygoci, którzy na terenie Hiszpanii utworzyli własne państwo – przez krótki czas Barcelona była nawet stolicą państwa Wizygotów. W 712 roku Barcelonę opanowali Maurowie, a ci panowali tu przez blisko 100 lat. W 801 roku Barcelonę zdobył Ludwik, syn Karola Wielkiego. Miasto było wówczas stolicą Marchii Hiszpańskiej.

W latach 874-1137 Barcelona była stolicą niezależnego hrabstwa, a później została stolicą Królestwa Aragonii. W 1479 roku nastąpiło zjednoczenia Aragonii z Kastylią, w wyniku którego spadło znaczenie Barcelony. Podczas wojny o sukcesję hiszpańską, w latach 1705–1714, wojska angielskie ufortyfikowały Barcelonę. Podczas wojen napoleońskich w Hiszpanii, które miały miejsce w latach 1808–1814 w Barcelonie kilkakrotnie odbywały się walki. Na początku XX wieku Barcelona przeżyła rozwój handlu oraz przemysłu. Miasto stało się miejscem licznych walk w czasie wojny domowej w Hiszpanii. 26 stycznia 1939 roku Barcelona została zdobyta przez frankistów.

Barcelona – najważniejsze zabytki i atrakcje

Na terenie Barcelony znajduje się dziewięć obiektów wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Siedem w nich to dzieła architektoniczne Gaudíego:

• Sagrada Família – secesyjny kościół, który od 1882 roku jest cały czas budowany i jest jednym z symboli Barcelony.

• Park Güell – to kolejne, słynne dzieło Gaudiego. Duży ogród z elementami architektonicznymi powstał pierwotnie jako osiedle dla bogatej burżuazji. Z zaplanowanych 60 budynków powstało jednak tylko 5. W 1922 roku tereny wykupiło miasto i przekształciło je w park miejski

• Palau Güell – pałac z lat 1886–1890 położony w centrum Barcelony, który również zaprojektował Gaudi.

• Casa Milà – budynek z lat 1906–1910. Gaudi zaprojektował tą kamienicę w taki sposób, że w jej środku nie ma ani jednego kąta prostego i ani jednej prostej linii. Nie lada wyczyn zaprojektować i wybudować taki budynek. Mówi się, ze George Lucas tworząc Star Wars inspirował się tym miejscem, a dokładniej jego dachem. Miał on natchnąć Lucasa na projekt stworzenia starwarsowych Szturmowców.

• Casa Vicens – budynek z lat 1883–1888, jedno z pierwszych dzieł Gaudiego.

• Casa Batlló – budynek z XIX wieku, przebudowany przez Gaudíego w latach 1904–1906. Bogato zdobiony budynek mieszkalny ma liczne elementy nawiązujące do zwierząt – kości (balkony), łuski (dach), czy rybie łuski (płytki na ścianach). Co ciekawe właściciel budynku początkowo planował jego zburzenie i wybudowanie w tym miejscu nowego budynku.

• Cripta de la Colonia Güell – mały kościółek nigdy nie ukończony, który miał być częścią osiedla robotniczego położonego kilkanaście km od Barcelony. Z powodu śmierci Güella projekt zarzucono.

• Pałac Muzyki Katalońskiej – wzniesiony w latach 1905-1908 budynek zaprojektował Lluís Domenèch i Montaner

• Szpital św. Pawła – kolejne dzieło wspomnianego powyżej architekta. Przy budowie zespołu budynków w barcelońskiej dzielnicy Eixample, Domènecha wspomagali inni katalońscy artyści. Co ciekawe kompleks powstawał aż 18 lat, z licznymi przerwami spowodowanymi brakiem środków.

Barri Gòtic (Dzielnica Gotycka) to średniowieczna dzielnica, centrum Starego Miasta. Tu znajdują się pozostałości z czasów starożytnych (m.in fragmenty pierwszych murów miejskich z IV w.), katedra św. Eulalii (wzniesiona w kilku etapach pomiędzy XIII i XV wiekiem), Bazylika La Mercé (wybudowana w latach 1765-1775), pozostałości świątyni Augustusa oraz kawiarnia Els Quatre Gats, w której dyskusje na temat kultury i sztuki prowadzili m.in Santiago Rusiñol, Pablo Picasso, Miquel Utrillo, czy wspomniany już Gaudi.

Reial Major – Pałac Królewski to średniowieczna rezydencja hrabiów Barcelony, a później królów Aragonii, który składa się z trzech odrębnych budowli. Powstawały one w latach 1359–1557.

Zamek Montjuïc to stara twierdza wojskowa, której korzenie sięgają 1640 roku. Położony jest na wzgórzu o tej samej nazwie, z którego można podziwiać Morze Śródziemne w pełnej okazałości. Na wzgórze można dostać się pieszo, lub za pomocą kolejki linowej. Całkiem niedaleko znajduje się okazały Palau Nacional, w którym odbywała się wystawa światowa w 1934 roku. Obecnie swoja siedzibę ma tutaj Narodowe Muzeum Sztuki Katalońskiej.

Ważniejsze kościoły w Barcelonie to: gotycka Katedra w Barcelonie z lat 1298–1420, Sagrat Cor – neogotycka bazylika mniejsza, gotycki Kościół Santa Maria del Mar, gotycki Kościół Santa Maria del Pi, barokowa Bazylika La Mercé.



Fani futbolu nie mogą przeoczyć Camp Nou – stadionu FC Barcelona, który jest trzecim co do wielkości stadionem na świecie. Przez mieszkańców uznawany jest za świątynie sportu. Stadion ten może pomieścić aż 99 354 osoby, a pierwsze inauguracyjne spotkanie odbyło się 24 września 1957 roku. Na boisku zmierzyła się wówczas reprezentacja FC Barcelona z uwaga.. reprezentacją Warszawy. Spotkanie to zakończyło się wynikiem 4:2. Początkowo na murawę mieli wybiec zawodnicy Legii Warszawa, jednak PZPN obawiał się porażki i wysłał reprezentację Warszawy.



Inne miejsca w Barcelonie, które warto odwiedzić to m.in: Arc de Triomf – łuk triumfalny, Castell dels Tres Dragons – budynek w kształcie zamku, Pomnik Krzysztofa Kolumba, wieża radiowo-telewizyjna – Torre de Collserola, astronomiczne Obserwatorium Fabra, Pawilon barceloński Expo 1929, Font Màgica – widowiskowy zespół fontann położony u podnóża wzgórza Montjuïc.

Barcelona – najważniejsze ulice i place miejskie

Główny plac w Barcelonie to Plaça d’Espanya – Plac Hiszpański przy którym łączy się kilka ważnych szlaków komunikacyjnych Barcelony. Przy samym placu znajdują się m.in. wspomniane już Palau Nacional, fontanna z rzeźbami Miquela Blaya oraz Arenas de Barcelona, czyli dawna arena walk byków z 1900 roku, która obecnie służy jako… centrum handlowe. Plaça de Catalunya – Plac Kataloński to kolejny ważny plac miejski, ważny węzeł metra, autobusów i punkt zbiegu kilku ważniejszych ulic. Przy placu Katalońskim znajdują się m.in instytucje finansowe, hotele, centra handlowe, restauracje i kawiarnie, oraz liczne rzeźby z początku XX wieku. Plaça Reial – Plaza Real to natomiast placyk z licznymi kawiarenkami oraz latarniami projektu Gaudiego położony we wspomnianej już gotyckiej dzielnicy Barri Gòtic, niedaleko kultowej ulicy La Rambla.

La Rambla to z kolei najsłynniejsza, reprezentacyjna aleja Barcelony. Rozciąga się ona od Mirador de Colom na wybrzeżu, aż do Placa Catalunya. La Rambla składa się tak naprawdę z pięciu ulic: Rambla de Canaletes, Rambla dels Estudis, Rambla de Sant Josep, Rambla dels Caputxins i Rambla de Santa Mònica, które płynnie przechodzą jedna w drugą tworząc całość. Znajdują się tutaj liczne sklepy, restauracje i kawiarnie, a pomiędzy budynkami przechadza się w sezonie 3,5 tysiąca osób na godzinę. Pomiędzy numerem 22 i 24, przy La Rambla znajdują się dziury przypominające dziurę pozostawioną przez obcasy. Mówi się, że dziury te są pozostałością po pracujących tam dawniej paniach do towarzystwa. Od 1956 roku na mocy dekretu zostało to zakazane, a kobiety zniknęły.

Passeig de Gràcia jest jedną z głównych ulic handlowych i biznesowych, uważana za najdroższą ulicę w Barcelonie i całej Hiszpanii. To przy tej ulicy położone są Casa Amatller i Casa Batlló, Casa Milà, czy historyczny, pięciogwiazdkowy Hotel Majestic. Znajdują się tu liczne sklepy, m.in: Burberry, Emporio Armani, Gucci, czy Louis Vuitton.

Barcelona – plaże, parki miejskie, ZOO oraz oceanarium

W Barcelonie jest dziewięć plaż (Barceloneta, Bogatell, Sant Sebastià, Mar Bella, Sant Miquel, Nova Mar Bella, Nova Icària i Llevant), których łączna długość to 4.4 km. Co ciekawe, nie są to naturalne plaże, które były tu od zawsze – zostały one stworzone w 1992 roku na Igrzyska Olimpijskie. Piasek, który wykorzystano do powstania plaż zwany jest piaskiem morskim i zawiera pełno różnego rodzaju muszelek. W miejscu obecnych plaż dawniej znajdowały się tereny przemysłowe.

Barcelona obfituje również w parki miejskie – można doliczyć się ich tu ponad 60. W sumie na każdego mieszkańca Barcelony przypada ponad 18 metrów kwadratowych parku – pokrywają one ponad 10% całej powierzchni miasta. Największym wśród nich jest Park Montjuic, który ma aż 203 hektary. Inne ciekawe parki w Barcelonie to m.in: Parc de la Ciutadella, Parc del Guinardó, wspomniany Park Güell, Parc del Castell de l’Oreneta, Parc de Diagonal Mar, Parc Central de Nou Barris, Parc del Poblenou, Parc Esportiu de Can Drag oraz Parc del Laberint d’Horta.

Jardí Botànic de Barcelona (Barceloński Ogród Botaniczny) znajduje się na wzgórzu Montjuïc, z którego rozciąga się wspaniały widok na miasto. W ogrodzie podziwiać można liczne agawy, juki, sekwoje, chilijskie kaktusy San Pedro, eukaliptusy, czy kwitnące na czerwono koralodrzewa.

Ogród Zoologiczny w Barcelonie ma swoją siedzibę w Parku Cytadeli. Historia tego miejsca sięga 1892 roku. Dziś barcelońskie zoo posiada jedną z największych kolekcji zwierząt w Europie.

Działające od 1995 roku oceanarium w Barcelonie (L’Aquàrium de Barcelona) to kolejne miejsce, które warto odwiedzić. W 35 ogromnych akwariach znajduje się ponad 11 tysięcy okazów reprezentujących 450 różnych gatunków. Ogromne wrażenie na odwiedzających robi 80-metrowy, podwodny tunel po którym poruszać się można za pomocą „ruchomego chodnika”.

Barcelona – ciekawostki

# Uwaga na złodziejaszków
Jedna z niechlubnych ciekawostek na temat Barcelony dotyczy kieszonkowców. Ich liczba w tym mieście jest naprawdę spora, dlatego też przechadzając się pięknymi uliczkami pamiętaj, aby cenne rzeczy trzymać przy sobie, w zasięgu wzroku.

# Nienajlepsi kierowcy
Większość mieszkańców Barcelony porusza się po mieście na piechotę lub metrem. Samochodów używają bardzo rzadko, co może być przyczyną częstych wypadków. Z prowadzonych statystyk wynika, że w ciągu minuty zdarzają się tu aż trzy wypadki drogowe.

# Architekci La Sagrada Familia
La Sagrada Familia uznawana jest za główne dzieło Antonio Gaudiego. Nie był on jednak pierwszym architektem, który to rozpoczął pracę nad tym projektem. Do stworzenia tego przepięknego miejsca zatrudniony był początkowo Francisco de Paula del Villar. Budowa krypty kościoła, którą zajął się wspomniany Francisco rozpoczęła się 19 marca 1882 roku. Mężczyzna został jednak zwolniony w 1883 roku, a 18 marca pracę przejął Gaudi, który radykalnie zmienił projekt świątyni.

# Siant Jordi, czyli Dzień Świętego Grzegorza
Siant Jordi, czyli święto miłości i czytania obchodzone jest każdego roku w Barcelonie. Data tego święta jest stała i przypada na 23 kwietnia. Ma ono jednak różne nazwy: święto książki, dzień Świętego Grzegorza, czy też dzień miłości. W tym dniu mężczyźni dają kobietom róże na znak miłości, a kobiety czytają im książki, jako znak wiecznego uczucia. UNESCO zainteresowało się tą tradycją i ogłosiło 23 kwietnia Międzynarodowym Dniem Książki. W Barcelonie z tej okazji na ulicach miasta wystawiane są stoiska z różami i książkami. W takim dniu kupowanych jest około 4 mln róż i 800 000 książek.

# Wieża Eiffla w Barcelonie ?
Wieża Eiffla nie od dziś jest symbolem Paryża, jednak co wspólnego ma z Barceloną? Otóż według pierwszych planów obiekt ten miał zostać wybudowany właśnie w tym mieście. Wieża Eiffla miała zostać wzniesiona w Barcelonie z okazji Światowej Wystawy w 1888 roku. Pomysł ten został jednak odrzucony i uznany za zbyt drogi. Rok później zaczęto myśleć o jej realizacji w Paryżu i tak o to stoi tam po dziś dzień.

# Populacja Barcelony
Barcelona zaraz po Madrycie jest drugim najbardziej zaludnionym miastem w Hiszpanii. Zgodnie z jednymi z najświeższych danych mieszka tu ponad 1,6 miliona osób. Pod względem zajmowanej powierzchni Barcelona jest mniejsza od Walencji, ale za to najdłuższa wśród miast Hiszpanii.

# Zakaz bikini
W 2011 roku władze Barcelony wydały zakaz noszenia bikini poza plażą. Widok turystów w strojach kąpielowych nie podobał się mieszkańcom do tego stopnia, że przez wiele lat prowadzili kampanie w związku z tym precedensem. Od 2011 roku policja może nałożyć mandat wynoszący odpowiednio od 120 do 300 euro dla osób przechadzających się w strojach kąpielowych i od 300 do 500 euro dla osób nagich. Każdego roku Barcelonę odwiedza około 8 milionów turystów więc dobrze jest zapoznać się z przepisami, aby słono nie płacić za niewiedzę.

# Metro
Pierwsza linia metra w Barcelonie została oddana do użytku w 1924 roku. Obecnie metro liczy 11 linii i 209 stacji. Kolejne dwie linie są nadal w budowie.

# Liczba odwiedzających
Wśród najczęściej odwiedzanych miast Europy, Barcelona zajmuje 4 miejsce. Biorąc pod uwagę cały świat zajmuje ona 12 miejsce, a każdego roku odwiedza ją około 8,9 mln osób. Nic więc dziwnego, ze ceny nieruchomości w tym mieście są najwyższe w całej Hiszpanii.

# Icebar
Icebar, czyli bar z lodu to pierwszy tego typu bar na świecie. Został on otworzony na barcelońskiej plaży w 2007 roku i nazywa się El Somorrostro.

# Miasto przyjazne rowerom
Rodowici mieszkańcy Barcelony, jak również turyści mogą korzystać ze 180 kilometrów ścieżek rowerowych na terenie miasta. Ta liczba kilometrów dała Barcelonie tytuł najbardziej przyjaznego dla rowerzystów miasta na świecie.

# Katedra św. Eulalii
W katedrze św. Eulalii na stałe mieszka trzynaście gęsi. Mają one symbolizować wiek Eulalii w momencie śmierci, a także podkreślać jej czystość i nieskazitelność.

# Schrony
Spacerując uliczkami Barcelony można natknąć się na schrony. Wybudowano je w czasie wojny domowej, która miała miejsce w latach 1936-1939. Budowane były nie tylko koło domostw, ale również koło stacji benzynowych, sklepów i miejsc użyteczności publicznej.

# Pomnik Kolumba
Barcelona ma swój port, a wraz z nim pomnik Krzysztofa Kolumba. Wiele osób nie znając lokalnych wierzeń mówi, że przedstawiony na nim Kolumb wskazuje na Amerykę. Miejscowi jednak zaprzeczają temu i uważają, ze mężczyzna przedstawiony na pomniku wskazuje bezpieczne wyjście z portu dla powracających marynarzy. Jeśli już mowa o porcie warto wspomnieć, że port w Barcelonie jest największym portem rejsowym w Europie.

# Muzeum figur woskowych w Barcelonie
W XIX-wiecznym budynku niedaleko portu i La Rambla mieści się odpowiednik londyńskiego muzeum figur woskowych – Museu de Cera. W siedzibie muzeum zgromadzono naturalnej wielkości figury, które przedstawiają znane osobistości z całego świata.

# Barwy FC Barcelony
Hiszpański klub FC Barcelona pomysł na swoje barwy zaczerpnął od szwajcarskiego klubu FC Basel. Tak o to granatowo- bordowe barwy stały się symbolem FC Barcelony. Z kolei w herbie oprócz flagi Katalonii widoczna jest również flaga Anglii, która wskazuje na pochodzenie jednego z założycieli klubu.

# Kwartał Niezgody
Manzana de la Discordia, czy też Kwartał Niezgody to domy znajdujące się przy Passeig de Gracia w Barcelonie. Nazwa tego miejsca pochodzi od rozmieszczenia tam trzech kontrastujących ze sobą budynków wzniesionych w stylu modernistycznym. Budynki te zostały wybudowane zupełnie niezależnie przez trzech słynnych architektów: Casa Lleó Morera, według projektu Lluisa Domenecha i Montanera, Casa Batlló (projekt Gaudiego), oraz Casa Amatller, według projektu Josepa Puiga i Cadafalcha.

Hiszpańska manzana nawiązująca do nazwy miejsca kryje w sobie dwuznaczność. Oznacza ona bowiem zarówno kwartał domów, jak i jabłko. W ten sposób Kwartał Niezgody mógłby być również przysłowiowym jabłkiem niezgody .

# Najdłuższa ławka na świecie
W Parku Güell oprócz ciekawej roślinności znajduje się również wiele niespotykanych nigdzie indziej elementów architektonicznych. Wśród nich również taras nad pawilonem kolumnowym, który to zaprojektował Gaudi. Taras ten opasany jest najdłuższą na świecie, a do tego wykładaną mozaiką ławką, która stanowi jednocześnie gzyms pawilonu. Autorem tej charakterystycznej ławki jest Josep Maria Jujol.

# FC Barcelona
FC Barcelona, czyli duma Katalonii gra w rozgrywkach ligowych od momentu ich powstania, czyli od 1929 roku. Charakterystyczne bordowo-granatowe koszulki zawodników FC Barcelony do sezonu 2006/2007 pozbawione były logo sponsora. W 2006 roku pojawił się na nich napis UNICEF, a pierwszym sponsorem Barcy została organizacja Qatar Foundation. Sławny hymn klubu zwany „Cant del Barca” powstał 27 listopada 1974 roku i upamiętnia on 70- lecie klubu. Tekst hymnu napisali: Jaume Picas , Massip i Josep Maria Espinas, a muzyką zajął się Manuel Valls Gorina.

# Olimpiada Ludowa
W roku 1936 miała się odbyć w Barcelonie Olimpiada Ludowa, która symbolizować miała protest przed XI Igrzyskami Letniej Olimpiady w Barcelonie. Jednak dzień przed planowanym rozpoczęciem tego wydarzenia generał Franco dokonał zamachu stanu na Hiszpanię.

# Igrzyska Olimpijskie
W roku 1993 w Hiszpanii odbyły się pierwsze Letnie Igrzyska XXV Olimpiady. Olimpiada ta była szczególnym wydarzeniem z racji pojawienia się na niej po raz pierwszy nowych państw – miało to związek ze zmianami w Europie Środkowej, a także z rozpadem Związku Radzieckiego.

# Okno sierot
Do roku 1931 na ulicy Ramelleres pod numerem 17 znajdowało się okno zwane oknem sierot. Samotne matki mogły przynieść tu swoje dzieci po to, by opiekę nad nimi przejęły siostry zakonne.

# Targi i wystawy
Barcelona to jeden z głównych ośrodków dla odbywających się targów, czy też wystaw. W mieście tym znajduje się między innymi: giełda papierów wartościowych (Borsa de Barcelona), a także centrum handlu światowego (World Trade Center Barcelona). Ponadto Fira de Barcelona, czyli jedno z największych centrów o charakterze targowo-wystawienniczy oraz kongresowym w Europie. Każdego roku odbywa się w tym miejscu kilkadziesiąt imprez. Barcelona jest na piątym miejscu w rankingu światowym pod względem organizowanych co roku spotkań kongresowych.

W 1888 i 1929 roku odbyła się tutaj światowa wystawa Expo, w 2004 roku światowej klasy konferencja: Universal Forum Cultures i World Urban Forum. Z kolei od 2005 do 2009 roku Barcelona była gospodarzem pokazu mody Bread and Butter tradeshow. Obecnie Barcelona to piąta stolica mody zaraz po: Nowym Jorku, Paryżu, Londynie i Los Angeles.

# Nauka
Barcelona oprócz rozwiniętego zaplecza turystycznego dysponuje jednym z największych ośrodków akademickich w Południowej Europie. Na samych uniwersytetach studiuje blisko ćwierć miliona studentów. Jednym z najbardziej popularnych uniwersytetów jest Uniwersytet Barceloński, który założony został w 1450 roku i jest jednym z najstarszych uniwersytetów na świecie. Poza tym wiele innych uniwersytetów i uczelni wśród, których wymienić można na przykład ESADE Business School, jako jedną z najlepszych uczelni ekonomicznych na świecie. Biorąc pod uwagę ranking najlepszych miast dla studentów Barcelona znalazła się na 24 miejscu na świecie.

Zobacz też:

• Sagrada Familia ciekawostki
• Wieża Eiffla ciekawostki
• Statua Wolności ciekawostki
• Wielki Mur Chiński ciekawostki
• 16 ciekawostek o Krakowie, które mogą zaskakiwać