17 ciekawostek historycznych o Polsce

Polska to kraj o ciekawej, długiej, bogatej, ponad tysiącletniej historii. Wiele faktów z historii naszego pięknego jest nam powszechnie znanych… a przynajmniej nie wypada się przyznawać, jeśli o nich nie pamiętamy. Na kartach historii Polski jest jednak wiele zaskakujących ciekawostek, które niejednego mogą wprawić w zaskoczenie.

Mniej znane fakty o Polsce z czasów II wojny światowej

To, że Polska bardzo ucierpiała podczas II wojny światowej powszechnie wiadomo. Polacy są narodem walecznym, który nigdy się nie poddaje. Nie poddał się nawet Niemcom w czasie II wojny światowej. Polski ruch oporu był największym tego typu ruchem podczas II wojny światowej w całej Europie. W okolicach Wizny (w woj. Podlaskiem) zaledwie 720 Polaków zawzięcie broniło swojej pozycji przed liczącymi 40tysięcznymi wojskami niemieckimi, pozwoliło to zatrzymać ataki wroga na trzy dni.

Podczas II wojnie światowej zginęło około 20% ludności Polski – to najwyższy odsetek spośród wszystkich krajów. Spośród nich 50 tysięcy poświęciło swe życie, by ocalić 450 tysięcy Żydów.

Wąsy Józefa Piłsudskiego

Historia słynnych wąsów Józefa Piłsudskiego sięga 1887 r. Niespełna 20-letni wówczas Piłsudski trafia na Syberię, do więzienia w Irkucku. Tam dochodzi do buntu, podczas którego przyszły Marszałek Polski otrzymał cios kolbą od karabinu – w wyniku tego uderzenia traci przednie zęby. Ich brak maskuje w dalszym życiu bujnym zarostem (goli go w grudniu 1914 roku) i charakterystycznymi, sumiastymi wąsami.

Najstarsza restauracja w Europie mieści się… we Wrocławiu

Była to działająca prawdopodobnie od 1273 roku piwiarnia o nazwie Piwnica Świdnicka. Najstarsze zachowane do dnia dzisiejszego rachunki za piwo pochodzące z Piwnicy Świdnickiej pochodzą z 1332 roku. Działała ona nieprzerwanie przez kilka stuleci działała w piwnicach Starego Ratusza przy wrocławskim Rynku. Ze Świdnicy, skąd pochodziła nazwa sprowadzano piwo jęczmienne.

Do Polski przez pewien czas należał… Sztokholm

W 1598 roku od sierpnia do października Sztokholm należał formalnie do… Polski. Zygmunt III Waza wysłał do Szwecji rotmistrza Samuela Łaskiego. Podczas podróży statkiem delegację zaskoczył sztorm, z którego uratowało się 12 osób. Gdy Samuel Łaski, dotarł do Sztokholmu, wydal rozkaz swoim ludziom …by zająć miasto, a sztokholmscy patrycjusze bez wahania się podporządkowali. W ten sposób oddali we władanie Polakom Sztokholm. W październiku 1598 roku rotmistrz Łaski ewakuował się ze Szwecji, a w listopadzie Sztokholm wrócił w szwedzkie władanie.

„Compendium ferculorum, czyli zebranie potraw”, czyli… pierwsza polska książka kucharska

Pierwszą polską książką kucharską jest wydana w 1682 roku „Compendium ferculorum, czyli zebranie potraw” pióra Stanisława Czernieckiego. Czerniecki był kuchmistrzem Lubomirskich, który w swoim dziele opisał potrawy kuchni polskiej, a także obecne na naszych ziemiach wpływy kuchni tatarskiej, litewskiej, czy niemieckiej. Przed „Compendium ferculorum, czyli zebranie potraw” można było się spotkać w Polsce z książkami „Kucharstwo” i „Kuchmistrzostwo”, lecz były one najprawdopodobniej przekładami czeskiej książki kucharskiej z 1535 roku „Kuchařství o rozličných krměch, kterak se užitečně s chutí strojiti mají”.

Żubr na początku XX wieku… prawie wyginął

Żubry to to piękne, dostojne zwierzęta, które są dumą narodową Polski. Zamieszkują one obszary polskich puszczy, rezerwatów, można je także spotkać w ogrodach zoologicznych w całej Polsce. Jednak gatunek na początku XX wieku niemal wyginął. Do roku 1925 stan populacji żubrów był krytyczny, a ostatni żyjący na wolności żubr padł w 1919 roku. Naukowcy oraz przyrodnicy podjęli wówczas decyzję o reintrodukcji żubra – czyli próbie przywrócenia tego gatunku do przyrody. Gatunek udało się odratować dzięki osobnikom, które zamieszkiwały ogrody zoologiczne. Obecnie w Polsce żyje ok. 1900 żubrów.

W 1918 roku istniało niepodległe państwo – Rzeczpospolita Zakopiańska

Od 13 października do 16 listopada 1918 roku na obszarze Zakopanego i jego okolic istniało niepodległe państwo o nazwie Rzeczpospolita Zakopiańska. Polscy oficerowie i żołnierze rozbroili żołnierzy obcych narodowości, po czym przejęli skład broni oraz stację telefoniczną, a następnie oddali się do dyspozycji Organizacji Narodowej. Prezydentem Rzeczypospolitej Zakopiańskiej został Stefan Żeromski. 16 listopada 1918 roku Rzeczpospolita Zakopiańska została wcielona do powstającej II Rzeczypospolitej Polskiej.

Polacy zagłuszali rozkazy bolszewików… nadając Pismo Święte

Bardzo ważną rolę w czasie wojny polsko-bolszewickiej odgrywał radiowywiad. Po namierzeniu częstotliwości, na jakiej komunikowała się Armia Czerwona, Polacy zagłuszali je nadajnikami o bardzo dużej mocy. Ale, jako, że nie chcieli, aby było oczywistym, że częstotliwości są celowo zakłócane, nadawano Pismo Święte, które miało udawać audycję radiową. Dlaczego akurat Biblia? W Cytadeli Warszawskiej, z której nadawano wówczas sygnały, nie było żadnych książek, poza Biblią, którą ktoś przyniósł. Polscy radiotelegrafiści wysyłali w eter treść Biblii, dzień i noc, dzień i noc, bez przerwy.

Madagaskar miał zostać… polską kolonią

W latach 30. XX wieku Madagaskar miał stać się. polską kolonią. Liga Morska i Kolonialna z poparciem polskiego rządu, domagała się kolonii zamorskich. Miały one być źródłem tanich surowców oraz siły roboczej. Chodziło także o miejsce, gdzie można byłoby rozlokować mniejszość żydowską. Najbardziej realną opcją było odkupienie Madagaskaru od Francji. Francuzi wstępnie przystali na tą propozycję, jednak dali warunek, by na Madagaskar trafili także Żydzi z innych miejsc w Europie, a nie tylko z Polski. Na Madagaskar udała się nawet wyprawa, która miał poznać wyspę, jej klimat i ocenić czy nadaje się do zamieszkania przez osadników z Europy. Finalnie nic z tych planów nie wyszło – we Francji zmienił się rząd, który nie był już przychylny tej idei, a 1 września 1939 roku Adolf Hitler napadł na Polskę, rozpoczynając II wojnę światową. To ostatecznie przekreśliło marzenia o polskiej kolonii.

Na Górnym Śląsku wprowadzono… celibat dla nauczycielek

Kobiety musiały więc tam wybierać – albo praca w szkole, albo zamążpójście. Mimo, że był to mocno kontrowersyjny pomysł, parlament śląski uchwalił i wdrożył w życie ustawę celibatową dla nauczycielek. Obowiązywała ona na Górnym Śląsku ponad 12 lat, a zniesiono ją dopiero 3 marca 1938 roku. Jednak ustawa nie dotyczyła tych pań, które już wcześniej były mężatkami i zdołały uzyskać stabilizację życiową.

Wojna z Japonią

W ciągu całego XX wieku Polska wypowiedziała wojnę tylko jednemu krajowi. I nie był to żaden z naszych sąsiadów – nazistowskie Niemcy, ani Związek Radziecki, tylko… Japonia. Wojnę Imperium Japońskiemu wypowiedział Rząd RP na uchodźstwie 11 grudnia 1941 roku. Co ciekawe, Japonia nie przyjęła wojny, a co jeszcze ciekawsze wojna polsko-japońska z formalnego punktu widzenia trwała bardzo długo, aż do 1957 roku… i była to prawdopodobnie najdłuższa wojna w historii świata, podczas której nie doszło do ani jednego starcia.

Przez ponad 300 lat na obszarze Polski miały cały czas miejsce konflikty

To Polacy są narodem doświadczonym przez wojny i konflikty zbrojne, chyba każdy Polak jest w stanie zacytować zerwany w nocy ze snu. Na obszarze Polski w latach 1600 – 1945, a nawet później nieustannie miały miejsce wszelkiego rodzaju walki, wojny, bitwy i konflikty. Miały miejsce potopy szwedzkie, dochodziło do powstań, przez nasze terytorium przeszły 2 wojny światowe… a to tylko najbardziej znane konflikty.

Epidemia ospy prawdziwej we Wrocławiu

Ospa prawdziwa pojawiała się kilkukrotnie w Polsce. Ostatni raz w naszym kraju wybuchła ona latem 1963 roku we Wrocławiu. Do Polski przywiózł ją Bonifacy Jedynak, oficer Służby Bezpieczeństwa, który wrócił z egzotycznych krajów. Od 17 lipca 1963 roku przez następne 47 dni wirus zaatakował Wrocław oraz tereny poza nim. Miasto zostało otoczone kordonem sanitarnym. Łącznie zachorowało 99 osób, z czego 7 zmarło. Ponad 8 milionów osób w całej Polsce zostało zaszczepionych, a koniec epidemii ogłoszony został 19 września 1963 roku.

W 1989 roku zmienili się wszyscy sąsiedzi Polski

W 1989 roku pomimo tego, że nie zmieniły się granice Polski, to jednak zmienili się wszyscy sąsiedzi Polski. I chodzi tu tylko o zmiany nazw, ale przede wszystkim terytoriów. Doszło do tego w wyniku zmian ustrojowych, jakie miały miejsce w 1989 roku w Europie. Dotychczas Polska miała 3 sąsiadów: Niemiecką Republikę Demokratyczną, Czechosłowację i Związek Radziecki. Nowymi 7 sąsiadami Polski zostali: Republika Federalna Niemiec, Republika Czeska, Słowacja, Ukraina, Białoruś, Litwa i Federacja Rosyjska.

Prezydent – konstruktor bomb i niedoszły… zamachowiec

O kogo chodzi? O Ignacego Mościckiego, który w latach 1926–1939 był prezydentem Polski. Cofnijmy się jednak do czasów, gdy 25-letni wówczas Mościcki, świeżo upieczony absolwent wydziału Chemii na politechniki w Rydze wraz ze współspiskowcem Michałem Zielińskim planował samobójczy zamach na warszawskiego generał–gubernatora Josifa Hurko. Mościcki i Zieliński mieli wtargnąć na nabożeństwo i zdetonować ukryte pod rosyjskimi mundurami ładunki wybuchowe (które Mościcki wyprodukował w swoim mieszkaniu przy ul. Widok). Obaj mieli zginąć, a wraz z nimi liczni przedstawiciele rosyjskiej elity. W lipcu 1892 roku, gdy spisek został odkryty Mościcki uciekł wraz z żoną do Londynu.

Polska to kraj, który mocno zaznaczył się w historii produkcji kosmetyków

Choć wielu może się to wydawać zaskakujące, Polska jest krajem, który bardzo przysłużył się w historii produkcji… kosmetyków. Farmaceuta pochodzący z Gliwic – Oskar Troplowitz, jako pierwszy opracował recepturę kremu NIVEA. Firmę Max Factor założył Polak – Maksymilian Faktorowicz, emigrant który odniósł sukces w Stanach Zjednoczonych. Polka żydowskiego pochodzenia – Helena Rubinstein, nazywana „cesarzową piękna” stała się bardzo wpływową kobietą w branży kosmetycznej, zasłynęła z luksusowych maskar i kremów do twarzy.

Polskie wynalazki zrewolucjonizowały świat

Polacy zasłynęli także z przełomowych wynalazków, które zrewolucjonizowały świat. Jesteśmy narodem przedsiębiorczy, pomysłowym i upartym. To prawdopodobnie te cechy zadecydowały o tym, że wiele wynalazków, bez których trudno sobie dziś wyobrazić życia, zostało wynalezionych przez Polaków. Wśród tych wynalazków są m.in. kamizelka kuloodporna, aeroskop, czyli pierwsza na świecie ręczna kamera filmowa, Walkie-Talkie oraz wykrywacz min. Osobny artykuł o wynalazkach Polaków znajdziecie tutaj.

Zobacz też:

• Jan III Sobieski – historia, panowanie, ciekawostki
• Władysław Jagiełło – historia, panowanie, ciekawostki
• Ciekawe miejsca w Polsce
• Krzysztof Kolumb – ciekawostki
• Fryderyk Chopin – ciekawostki


Źródła: (1),(2),(3),(4),(5),(6),(7),(8),(9),(10)