Tadź Mahal – jeden z nowych siedmiu cudów świata

Jednym z najbardziej rozpoznawalnych budynków w Indiach jest mauzoleum Tadź Mahal. Ta charakterystyczna budowla pojawia się na widokówkach, nierozerwalnie kojarzy się z Indiami, a dzięki swej unikalności i wartości historycznej oraz kulturowej została nie tylko wpisana na Listą Światowego Dziedzictwa UNESCO, ale także uznano ją za jeden z nowych cudów świata. To także jedno z najczęściej odwiedzanych miejsc przez turystów odwiedzających Indie.

Tadź Mahal – położenie i architektura

Tadź Mahal jest indyjskim mauzoleum, które dla upamiętnienia swojej przedwcześnie zmarłej, ukochanej żony Mumtaz Mahal, wzniesiony został przez Szahdżahana z dynastii Wielkich Mogołów. Dzięki temu romantycznemu rodowodowi budowli mieszkańcy okolic nazywają Tadź Mahal świątynią miłości. Ta monumentalna budowla znajduje się w indyjskim stanie Uttar Pradesh, w mieście Agra, nad rzeką Jamuna, około 200 km od Delhi.

Kompleks budowlany Tadź Mahal składaj się z kilku elementów. Główne mauzoleum pokryte jest charakterystyczną, wielką kopułą, która swoim kształtem przypomina cebulę (typowa kopuła w sztuce islamu). Ogromnych rozmiarów brama symbolizować ma wrota do Raju. Dookoła mauzoleum znajdują się cztery minarety, czyli wieże, z których muezin nawołuje wiernych do modlitwy. Po bokach głównego mauzoleum umieszczono dwa dokładnie identyczne meczety wykonane z czerwonego kamienia. Na kompleks Tadź Mahal składają się również geometrycznie ułożony i podzielony na cztery części ogród krajobrazowy z kanałami wodnymi, które stanowią osie symetrii. Ogród perski, w takim kształcie przedstawia muzułmańskie wyobrażenie raju, które cechuje duże podobieństwo do jego chrześcijańskiego odpowiednika.



Tadź Mahal wybudowany został z marmuru z kamieniołomu, znajdującego w odległości prawie 350 km od budowli. Wbrew temu, co obrazują liczne fotografie, budynek nie jest wyraziście biały. W wyniku zanieczyszczeń powietrza marmur ciemnieje. Marmurowe powierzchnie budowli pokryte zostały tysiącami szlachetnych i półszlachetnych kamieni, które sprowadzano z różnych części świata (z Rosji, Chin, Arabii i Cejlonu), oraz dekoracji kaligraficznych wykonanych z czarnego marmuru.

Tadź Mahal – historia i legendy

W 1631 roku miało miejsce tragiczne wydarzenie dla Szahdżahana, wówczas panującego indyjskiego cesarza z dynastii Wielkich Mogołów. Przy porodzie jego czternastego dziecka zmarła jego żona, Mumtaz Mahal. Miała wtedy 38 lat, a lat 18 przeżyła w stanie małżeńskim. Szahdżahan ponoć całkowicie osiwiał w jedną noc.

Inna legenda związana z powstaniem Tadź Mahal głosi, że przed śmiercią zdążyła zobowiązać swego męża do trzech rzeczy: miał się on nigdy więcej nie ożenić, zaopiekować dziećmi i postawić budynek na jej cześć, który miał ją upamiętniać po śmierci. Małżonek spełnił wszystkie prośby zmarłej, choć to, że nie posiadał żony oficjalnie, nie przeszkadzało mu w posiadaniu konkubin… Postanowił, że na cześć zmarłej żony wybuduje mauzoleum – grobowiec, który nie dość, że miał ją upamiętniać, to także nie będzie miał sobie równych w całym świecie.

Kolejna z legend mówi, że władca zachwycony pięknem budowli, postanowił obciąć kciuki wszystkim, którzy pracowali przy budowie mauzoleum, aby nigdy już nie mogli odtworzyć tak pięknej budowli.

Tyle legendy… nie potwierdzają ich żadne wiarygodne źródła, a jedynie mieszkańcy okolic, którzy przekazywali sobie te opowieści z pokolenia na pokolenie. Pora przejść do faktów historycznych. Tadź Mahal budowane było przez 22 lata pomiędzy rokiem 1632, a 1654. Przy jej wznoszeniu miało pracować od 20 do 25 tys. robotników. Pewien hiszpański ksiądz, który w 1640 roku odwiedził Akrę wzmiankował o dwóch Europejczykach zaangażowanych budowę Tadź Mahal: Geronimo Veroneo – Włochu pochodzącym z Wenecji oraz nieznanym z nazwiska Francuzie. Oficjale źródła dworskie wspominają o Szahdżahanie jako autorze projektu, jednak odnaleziono dokumenty, z których wynika, iż właściwym architektem był Ustaz Ahmad Lahori (autor m.in. komnat w innym znanym hinduskim budynku – Czerwonym Forcie). Makramat-chan i Mir Abd al-Karim byli z kolei odpowiedzialni za prowadzenie robót budowlanych.

Co ciekawe, ponieważ islamska tradycja zabrania dekoracji grobów, Szahdżahan i jego żona są pochowani w zwykłej krypcie pod główną wewnętrzną komnatą.

Tadź Mahal – kultura, popkultura, ciekawostki

W latach 30. XIX wieku pod panowaniem brytyjskim, Tadź Mahal uległ zaniedbaniu i popadł niemalże w ruinę. Wówczas generalnym gubernatorem Bengalu był Lord William Bentinck, który zaproponował, by rozebrać ten wyjątkowy budynek, a otrzymany w ten sposób marmur przesłać statkiem do Londynu i tam go sprzedać. Nie doszło to na szczęście do skutku dlatego, że nie udało się sprzedać marmuru, który zerwany został z Czerwonego Fortu. W 1900 roku Lord George Curzon, kolejny wicekról Indii, nakazał odrestaurowanie zaniedbanego i zarośniętego mauzoleum.

Współcześnie Tadź Mahal jest jedną z najważniejszych atrakcji turystycznych świata. Stanowi tło wielu filmowych i serialowych produkcji indyjskiego kina – Bollywoodu, pojawia się także w wielu teledyskach indyjskich gwiazd muzyki. 7 lipca 2007 roku Tadź Mahal ogłoszono jednym z nowych siedmiu cudów świata.

W 2008 roku producent filmowy z Bangladeszu zbudował replikę Taj Mahal kosztem 56 milionów dolarów. Wykonanie repliki zajęło pięć lat przy użyciu nowoczesnego sprzętu.

Zobacz też:

• 7 mało znanych cudów starożytnego świata
• Zaskakujące ciekawostki o znanych atrakcjach turystycznych
• 20 mało znanych ciekawostek o wieży Eiffla
• Warszawska Syrenka – symbol stolicy Polski
• Top 20: Najwyższe wodospady na świecie


Źródła: (1),(2),(3),(4)