Co to są i gdzie znajdują się planety karłowate? - Zalajkowane.pl
Nowe!

Co to są i gdzie znajdują się planety karłowate?

Do 2006 roku można było znaleźć informacje, że nasz Układ Słoneczny składa się z dziewięciu planet. System planetarny, podobnie jak wiele rzeczy w naszym życiu, przeszedł zmiany. Pluton był dziewiątą planetą klasyczną, ale uzyskał status planety karłowatej. Lecz Pluton nie jest jedyną planetą karłowatą w naszym Układzie Słonecznym. Poniżej dowiesz się, czym są i gdzie znajdują się planety karłowate.

Wielkość Plutona na tle Księżyca i Ziemi

Pluton (na dole po lewej) w porównaniu do wielkości Ziemi i Księżyca // fot. wikipedia (domena publiczna)



Czym są planety karłowate?

Planetą karłowatą nazywa się pewien rodzaj obiektu astronomicznego, który jest pośredni pomiędzy planetami oraz małymi ciałami niebieskimi. Wbrew swojej nazwie, planety karłowate nie są zaliczane do planet. Planetą karłowatą nazywa się zatem obiekt, który znajduje się na orbicie wokół Słońca i stale zachowuje kulisty kształt – równowagę hydrostatyczną, a jest to możliwe tylko przy odpowiednim ciężarze i oddziaływaniu grawitacyjnym. Kolejnym kryterium jest to, że planety karłowate nie są w stanie oczyścić własnej orbity i wyeliminować obcych obiektów. I ostatnia rzecz: nie mogą być satelitami planet lub innych ciał niebieskich.

Termin ten został oficjalnie przyjęty 24 sierpnia 2006 roku w Pradze przez Zgromadzenie Generalne Międzynarodowej Unii Astronomicznej (IAU). Co należy zaznaczyć, został on zdefiniowany tylko i wyłącznie dla Układu Słonecznego, lecz czasami stosuje się go także dla obiektów pozasłonecznych.

Ile jest planet karłowatych i jak się nazywają?

Do tej pory oficjalnie nazwano pięć planet karłowatych. Są to: Pluton, Ceres, Eris, Makemake i Haumea. Chociaż planety karłowate nie są takie same, to wszystkie są zbudowane ze skał lub lodu. Zależy to od ich lokalizacji w Układzie Słonecznym. Co ciekawe, niektóre planety mogą mieć własne księżyce. Pluton ma ich pięć i jest swego rodzaju rekordzistą pod względem liczby satelitów. Pierwsze sondy kosmiczne, które w 2015 roku dotarły w pobliże planet karłowatych to misje amerykańskiej agencji NASA: Dawn oraz New Horizons.

planeta karłowata Ceres

Planeta karłowata Ceres sfotografowana z odległości 13641 km // fot. wikipedia (domena publiczna)



Gdzie znajdują się planety karłowate?

Spośród planet karłowatych jedynie Ceres krąży w Głównym Pasie Asteroid między, który znajduje się pomiędzy orbitami Marsa i Jowisza. To najbliższa Ziemi planeta karłowata, nawiasem mówiąc, jest to najmniejsza z planet karłowatych. Pozostałe z nich krążą poza orbitą Neptuna. Miejsce, w którym znajduje się najwięcej planet karłowatych to Pas Kuipera. Tu krążą Pluton, Haumea i Makemake. Jeszcze dalej od centrum Układu Słonecznego znajduje się inne zagęszczenie małych ciał niebieskich o nazwie Dysk Rozproszony. Tutaj znajduje się ostatni z naszych „karzełków” – Eris.

Powierzchnia Plutona

Powierzchnia Plutona z widocznym zamgleniem atmosfery. Zdjęcie wykonane przez sondę New Horizons 14 lipca 2015 roku // fot. wikipedia (domena publiczna)



Kolejni kandydaci na planety karłowate

Naukowcy uważają, że planet karłowatych może być znacznie więcej: w pasie Kuipera znajduje się około od około 650 obiektów, które mogłyby spełnić kryteria planety karłowatej. Jak dotąd głównym pretendentem do kategorii planety karłowatej jest Sedna, ale nie otrzymała jeszcze oficjalnie tego statusu. Inni kandydaci do statusu planety karłowatej w Pasie Kuipera to m.in.: Gonggong, Orkus, Quaoar, Varda, Iksjon, Waruna. Status to mogłyby ponadto uzyskać trzy planetoidy Pasa Głównego: Pallas, Westa i Hygiea, gdyby udałoby się stwierdzić, że spełniają kryterium równowagi hydrostatycznej.

Skomentuj