Najdłużej żyjące zwierzęta – oto rekordziści długowieczności wśród zwierząt

Średnia długość życia psa to 10-13 lat, kota 14-16 lat, a konia 25-30 lat. Wiemy, że słonie żyją średnio 60-70 lat, a żółwie domowe żyją średnio nawet 80 lat. Czy kiedykolwiek zastanawialiście się, które zwierzęta żyją najdłużej? Postanowiliśmy to sprawdzić – poniżej prezentujemy ranking najdłużej żyjących zwierząt świata.

#12 Żółw olbrzymi (Geochelone gigantea) – ponad 100 lat

Pierwszym zwierzęciem w naszym przeglądzie najdłużej żyjących zwierząt jest żółw olbrzymi, który jest w stanie przeżyć nawet 150 lat. Gady te mogą mieć nawet 150cm długości i ważyć około 250 kg (jeden samiec żyjący w ZOO Fort Worth w Teksasie ważył ponad 360 kg!).

Zwierzęta te nie muszą pić wody, gdyż świetnie przyswajają wodę z pożywienia. Dziennie są w stanie zjeść nawet 25 kg pokarmu, a ich ulubione przysmaki to pędy traw, liście krzewów i drzew, zdrewniałe łodygi roślin oraz małe bezkręgowce i padlina. Żółwie olbrzymie niejednokrotnie grupują się w stada i wspólnie spędzają czas na zerowaniu. Główne miejsca w jakich żyje żółw olbrzymi to Republika Seszeli oraz Zanzibar.

Żółwie olbrzymie spokojnie dożywają ponad 100 lat. Najstarszym przedstawicielem gatunku, był żółw o imieniu Harriet, który żył 176 lat. W 2006 roku zmarł żółw o imieniu Adwaita, który żył prawdopodobnie 255 lat, ale dane te nie zostały potwierdzone.

#11 Jesiotr jeziorny (Acipenser fulvescens) – do 150 lat

Jesiotr jeziorny to ryba, która ma na bokach charakterystyczne wyrostki kostne, a na pysku posiada wąsy. Jesiotry mogą osiągać długość do 2m oraz wagę dochodzącą do 90 kg. W naturalnym środowisku występują w dorzeczu Missisipi, w Zatoce Hudsona oraz na pograniczu Kanady i USA na terenie tzw. Wielkich Jezior Północnoamerykańskich.

W XX wieku nastąpił gwałtowny spadek liczby jesiotrów ze względu na uskutecznianie połowów, które skupione były konkretnie na tym gatunku i chęci pozyskania z niego mięsa. Jesiotry to jedne z najdłużej żyjących zwierząt na świecie – samiec dożywa wieku 55 lat, podczas gdy samica może żyć nawet 150 lat.

#10 Karmazyn ostrooki (Sebastes aleutianus) – 150-200 lat

Teraz pora na karmazyna ostrookiego, który to potrafi dożyć nawet 157 lat (choć niektóre źródła podają, że karmazyny ostrookie mogą żyć nawet 200 lat!). Ta czerwona ryba posiada charakterystyczną płetwę grzbietową i żyje na głębokościach od 150 do 450 m, u wybrzeży Kalifornii i w Japonii.

Karmazyn ostrooki to przykład gatunku, który wolno rośnie i dość późno osiąga dojrzałość płciową (dopiero po 10 latach). Waga dorosłego osobnika to około 15 kg, podczas gdy jego długość może sięgać nawet 55 cm. Ze względu na wysoko cenione mięso ryby z rodzaju Sebastes są poławiane w dużych ilościach, przez co ich populacja drastycznie się zmniejsza.

#9 Żółw słoniowy (Geochelone nigra) – do 200 lat

Żółw słoniowy to osobnik, który potrafi przeżyć nawet 200 lat. Ten gatunek jest jednym z największych żółwi na świecie, a dorosły żółw-rekordzista ważył 400 kg i miał 1,87 m długości. Gady te żyją na terenie Wysp Galapagos, gdzie od roku 1959 znajduje się park narodowy chroniący żółwie między innymi przed zagrażającymi im kłusownikami.

Żółw tego gatunku o imieniu Tu’i Malila podarowany przez kapitana J. Cooka królowi Tonga przeżył w zdrowiu około 188 lat. Zwierzęta te są bardzo wytrzymałe i odporne na różnego rodzaju niedogodności. W XVI wieku podczas licznych najazdów piratów na Wyspy Galapagos polowano na żółwie słoniowe. Przechowywano je następnie pod pokładem przez wiele miesięcy, a one odporne były na brak wody, pokarmu oraz skromne warunki tlenowe panujące pod pokładami statków. Piraci i żeglarze nazywali żółwie słoniowe żywymi konserwami.

Nie wiadomo ile żółwi słoniowych żyło pierwotnie na Wyspach Galapagos, ale szacuje się, że ponad 100 000 zostało zabitych przez ludzi. W wyniku działalności człowieka cztery podgatunki żółwia słoniowego są wygasłe. Mimo, iż żółwie znajdują się pod ochroną od 1990 roku kłusownicy zabili ponad 120 osobników tego gatunku. Obecnie żółwie słoniowe oddaliły się od linii brzegowej i zamieszkują zbocza wulkanów, aby w porze deszczowej skubać na nizinach trawę.

#8 Hatterie – od 100 do 200 lat

Hatteria to rodzaj gada, który występuje endemicznie w Nowej Zelandii i na sąsiadujących z nią wyspach. Wyglądem przypomina on jaszczurkę, jednak tak naprawdę jest to odrębna ewolucyjnie linia zaliczana do lepidozaurów-sfenodontów.

Hatteria posiada brązowo-zielone zabarwienie ciała i osiąga około 60 cm długości. Na jej grzbiecie przebiega kolczasty grzebień, który u samców jest bardziej pokaźny niż u samic. Ich uzębienie jest wyjątkiem wśród zwierząt, mają one bowiem dwa rzędy zębów w szczęce, które zachodzą na jeden w żuchwie. Kolejną niezwykłą cechą charakterystyczną hatteri jest oko ciemieniowe – oko to znajduje się na szczycie mózgu, posiada siatkówkę i soczewkę, a jego funkcja stanowi przedmiot toczących się badań. Mimo braku małżowin usznych hatterie są zdolne słyszeć.

Maksymalna długość życia hatterii nie jest znana. Gady te na wolności żyją co najmniej 83 lata, podczas gdy niektóre osobniki w niewoli żyły dłużej niż 100 lat. W styczniu 2009 roku na świat przyszły hatterie będące potomkami 111-letniego „Henry’ego” i 80-letniej „Mildred” żyjących w Southland Museum w Invercargill (Nowa Zelandia). Niektórzy badacze uważają, że zdrowe osobniki Hatteri mogą dożywać dwustu lat, co czyni je jednymi z najdłużej żyjących zwierząt na świecie.

#7 Jeżowiec Strongylocentrotus franciscanus – 200 lat

Kolejny osobnik w naszym rankingu najdłużej żyjących zwierząt to jeżowiec Strongylocentrotus franciscanus, który żyje na skalistych wybrzeżach wód Pacyfiku od Alaski, po wybrzeża Kalifornii na głębokości większej niż 100 m. Zwierzęta te można spotkać również w innych wodach kuli ziemskiej, których zasolenie przekracza 20%.

Jeżowce przybierają barwę od pomarańczowej do burgundowej i prawie w całości pokryte są kolcami, które mogą mieć nawet 8 centymetrów długości. Niektóre kolce zawierają jad, który jest niebezpieczny m.in. dla zdrowia człowieka. Swoją jadowitość zachowują również wysuszone igły jadowe. Jadowitość jeżowców wyjaśniałaby w pewien sposób ich długowieczność – skuteczny system obrony odstrasza groźniejszych przeciwników.

#6 Wal (wieloryb) grenlandzki (Balaena mysticetus) – do 211 lat

Zwierzę to osiąga około 20 metrów długości i waży przy tym 100 ton. Wieloryby grenlandzkie zamieszkują subarktyczne i arktyczne morza, a podczas zimowych miesięcy migrują w kierunku północnego Atlantyku i Morza Czukockiego. Szacuje się, że na świecie żyje 9-12 tys. przedstawicieli gatunku, które poruszają się w grupach liczących po kilka osobników.

Wal grenlandzki to najdłużej żyjący ssak na świecie. W 2000 roku przeprowadzono badania w Monterey Bay Aquarium w Kalifornii, podczas których przebadano skład aminokwasów w oku i składu tranu – stwierdzono wówczas, że badane osobniki miały od 135 do 211 lat! Przypuszczenia te potwierdziły późniejsze analizy znajdowanych w ciele odłamków kościanych harpunów, które wykazały, że niektóre wieloryby grenlandzkie mogły być celem nieudanych polowań przed co najmniej 120 laty (stalowych harpunów zaczęto używać dopiero w latach 80. XIX wieku).

#5. Karpie Koi – do 226 lat

Koi to symbol kultury japońskiej, który jest ściśle związany z tożsamością narodową tego kraju. Dla Japończyków Karp Koi jest symbolem szczęścia i dobrobytu. Ryby te mają atrakcyjne ubarwienie i osiągają rozmiary od 30 do 70 cm. W związku z selekcją hodowlaną uzyskano ponad 120 odmian karpia, które różnią się rozmiarem, kolorem i ułożeniem łusek. Karp Koi to prawdziwy rolls-royce wśród karpi – najbardziej wyjątkowy okaz może kosztować nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych! Niektóre źródła podają, że ryby te żyją około 50 lat, jednak badanie karpia o imieniu „Hanako” w lipcu 1974 roku dowiodło, że miał on 226 lat!

#4 Rekin polarny (Somniosus microcephalus) – 392 lata

Pora na rekina polarnego, czyli najdłużej żyjącego kręgowca na świecie, który występuje w wodach Morza Północnego, w północnym Atlantyku, w Oceanie Arktycznym i w okolicach Grenlandii. Dorosłe osobniki mogą osiągać nawet 7,3 metra długości i ważyć około 1,5 tony. Rekiny polarne żyją na dużych głębokościach dochodzących nawet do 2200 m. Zimą potrafią podpłynąć bliżej powierzchni – wówczas przebywają na głębokości 180 metrów.

Dotychczas szacowano, że gatunek ten dożywa 200 lat, jednak badania przeprowadzone przez naukowców kierowanych przez Juliusa Nielsena z University of Copenhagen w latach 2010–2013 przyniosły sensacyjne rezultaty – najstarsza z 28 przebadanych samic miała 392 lata.

#3 Cyprina Islandzka (Arctica islandica) – 507 lat

Następnym długowiecznym organizmem jest małż głębinowy, czyli Cyprina Islandzka. Zwierzę to żyje w wodach północnego Atlantyku, ale można je spotkać również na mulistym dnie Bałtyku. Wielkość Cypriny Islandzkiej jest uzależniona od środowiska, w którym żyje – osiąga ona od 5 do 12 cm długości. Cyprina Islandzka posiada muszlę, która jest bardzo masywna i przybiera kolor brunatny.

Gatunek ten mimo swojej długowieczności w niektórych przypadkach może nie cieszyć się nią zbyt długo, gdyż jest jadalny, a przez to poławiany jest na handel. Jak Cyprina Islandzka żyje tak długo? Otóż według biolog morza, profesor Doris Abele z Instutytutu Badań Morskich i Polarnych Alfreda Wegenera w Bremerhaven w Niemczech małże swoją długowieczność zawdzięczają „bardzo powolnemu metabolizmowi i bardzo małym dawkom pobieranego tlenu, a może także swoim genom”.

#2 Gąbka Scolymastra joubini – 15 000 lat

Powoli zbliżamy się do końca naszego zestawienia najdłużej żyjących zwierząt. Na drugim miejscu uplasowała się gąbka Scolymastra joubini, która żyje około 15 000 lat. Scolymastra joubini żyje jedynie w wodach chłodnych Oceanu Antarktycznego, na głębokości ponad 200 m. Co ciekawe te prymitywne zwierzęta rosną bardzo wolno – około 0,2 mm w ciągu roku. Kiedy zostały odkryte w latach 1908-1910 przez francuską ekspedycję miały średnicę około 2 metrów, co wskazywało na to, że mają już swoje lata. W jakim sposób gąbki mogą żyć tak długo? Według naukowców, którzy zajmowali się ich badaniem, mają one zdolność zmiany tempa procesów przemiany materii. Co więcej zwierzęta te potrafią stale odmładzać swój organizm.

#1 Stułbiopław (Turritopsis dohrnii) – nieśmiertelny

Stułbiopław to zwierzę żyjące najdłużej spośród wszystkich przedstawicieli różnych gatunków, gdyż z biologicznego punktu widzenia jest nieśmiertelny. Jest to możliwe dzięki temu, że posiadł on zdolność zastępowania starych komórek nowymi, a także poddaje się transdyferencjacji. Jest to całkowite przeobrażenie się ze stadium dojrzałości płciowej do niedojrzałości.

Cykl rozwojowy stułbiopława składa się ze stadium larwalnego-planuli, z którego powstaje polip. Ten przekształca się z kolei w meduzę, która dzięki zjawisku wspomnianemu wcześniej powraca do początkowego stadium zwanego hydropolipem. Właśnie dlatego ich angielska nazwa to „Immortal jellyfish” (nieśmiertelna meduza). Stułbiopławy występują praktycznie we wszystkich wodach świata, a odkryte zostały w 1880 roku w Morzu Śródziemnym.

Zobacz też:

• Ciekawostki o zwierzętach
• Ciekawostki o motylach
• Ciekawostki o żyrafach
• Ciekawostki o Morzu Bałtyckim
• Ciekawostki o Polsce

źródła: (1),(2),(3),(4),(5),(6),(7),(8),(9),(10),(11),(12)