Antonow An-225 „Marzenie” – cud techniki

Największy i najcięższy samolot transportowy świata, młodszy brat „Rusłana” został wyprodukowany tylko w jednym egzemplarzu. Ukraińcy nazwali go „Marzeniem”, a NATO „Kozakiem”, być może dlatego, że pochodzi z Ukrainy, a jego silniki produkuje się na Zaporożu. Mriya (z j. ukraińskiego marzenie) używany jest przez ukraińskie linie lotnicze Antonov Airlines. Antonow An-225 powstał do przenoszenia promów kosmicznych. Wyprodukowany w 1988 roku, od pół wieku zajmuje pierwsze miejsce na świecie. To cud radzieckiej techniki lotniczej zakładów Olega Antonowa.

Jego głównym konstrukcyjnym zadaniem było przenoszenie na swoim grzbiecie radzieckiego wahadłowca kosmicznego Buran oraz części rakiety Energia. Tych zadań podjął się tylko raz, ale pokaz tych możliwości można było podziwiać na światowej wystawie sprzętu lotniczego na podparyskim lotnisku w 1989 roku. Buran („burza śnieżna”) był radzieckim orbiterem, którego dwa egzemplarze wykonano jeszcze w 1986 roku. Radzieckie promy miały obsługiwać załogowo stację orbitalną Mir. Niestety, ze względów finansowych odbył się tylko jeden bezzałogowy, orbitalny lot radzieckiego programu. Buran 1.01 wyniesiony został przez rakietę Energia z kosmodromu Bajkonur w 1988 roku. Po dwukrotnym okrążeniu Ziemi, prom wylądował w Kazachstanie jedynie z usterkami powierzchni, co było też bolączką programu amerykańskiego.

Rok później właśnie ten orbiter przyleciał na grzbiecie Antonowa An-225 na wystawę w Paryżu. Buran, który przechowywany był wraz z testowym egzemplarzem rakiety Energia w magazynie na Bajkonurze uległ on zniszczeniu w wyniku zawalenia się dachu budynku podczas bardzo silnego wiatru w 2002 roku. Do dzisiaj istnieje już tylko niekompletny egzemplarz Buran 1.02, nieformalnie nazywany „Pticzką”. Jego właścicielem jest Kazachstan.

Antonow An-225 – prawdziwy gigant

Na olbrzymich skrzydłach zamontowanych jest sześć odrzutowych silników dwuprzepływowych Łotariewa (używane są również w Rusłanie), z których każdy ma siłę ciągu 230 kN. Długość samolotu wynosi 84 metry („wynik” osiągnięty po przedłużeniu kadłuba Rusłana o 15 metrów), a rozpiętość skrzydeł to 88,4 metra. Żeby łatwiej było wyobrazić sobie takie rozmiary, można by pomyśleć o ustawieniu na płycie lotniska prostopadłościanu o długości porównywalnej do 5-, 6-piętrowych bloków.

Można go obciążyć ładunkiem 250 ton (najcięższy dotąd komercyjny ładunek tego samolotu wynosił 247 ton na trasie Praga-Taszkient). Z pełnym ładunkiem może przelecieć 4500 km. Spala wtedy 15 ton paliwa lotniczego na godzinę. Gabaryty pasażerski można porównać do przelotu dziesięciu samolotów Boeing 787, z których każdy może zabrać 300 osób. Natomiast do ładowni ukraińskiego giganta – o długości 43 metrów – zmieściłby się cały kadłub Dreamlinera. Przeliczając można powiedzieć, że na pokład Antonowa An-225 można zabrać mieszkańców niewielkiego 3-tysięcznego miasteczka albo 100 samochodów osobowych. Ładować An-225 można zarówno z tyłu, jak i z przodu – po uniesieniu nosa kadłuba. Ten olbrzym startuje i ląduje na 32-kołowym podwoziu! „Marzenie” wykonany jest z duraluminium.

Antonow An-225 w Polsce

Marzenie-kolos był w Polsce trzy razy w latach: 2003 (Ławica-Poznań, 128-tonowy bęben korujący dla fabryki płyt wiórowych w Szczecinku), 2005 (Pyrzowice-Katowice, 3 helikoptery „doładowane” do 5-ciu zabranych wcześniej z Kiszyniowa w drodze do Algierii) oraz 2020 (Warszawa, 7 milionów masek, kilkaset tysięcy kombinezonów ochronnych i kilkaset tysięcy przyłbic). Ostatni lot z Chin, które są oddalone od Polski drogą lotniczą aż o 6600 km, Mriya (Marzenie) pokonał ze śródlądowaniem w Ałmaty. Lot trwał niecałą dobę. An-225 wyleciał z Kijowa przez Ałmaty do Tianjin w Chinach, a w drodze powrotnej poleci z Warszawy do Paryża.

Antonow An-225 drugi egzemplarz

Budowę drugiego egzemplarza tego modelu rozpoczęto jeszcze w późnych latach 80. Miał mieć zadania transportowe z przeznaczeniem wojskowym. Być może, na zamówienie Chińczyków, powstanie drugi egzemplarz An-225. Na dokończenie budowy wznowionej w 1994 roku, z unowocześnionym osprzętem o cyfrową awionikę, potrzeba było ponoć 300 milionów USD.

Radziecka technika lotnicza, której głównym projektantem był genialny Antonow, ma na swoim koncie wiele konstrukcji i pomysłów, które w niczym nie ustępowały amerykańskiej czy zachodnioeuropejskiej technice wojskowej. Zakłady Lotnicze Antonow mieszczą się do dzisiaj w Kijowie a powstały jeszcze w 1920 roku. Po drugiej wojnie rozpoczęły produkcję własnych modeli samolotów transportowych i pasażerskich z dobrze znanej serii An.

Program Burian

Program Burian, o którym wspominałem zakończył się z powodów finansowych, a służyć miał załogowej obsłudze stacji kosmicznych. Stacja orbitalna Mir była z kolei jednym z największych osiągnięć radzieckiej kosmonautyki. Funkcjonowała w latach 1986-2001 i była największą stacją na niskiej orbicie okołoziemskiej zbudowaną przez człowieka. W ramach programu Interkosmos, korzystali z niej astronauci z innych państw. Składała się z kilku modułów, dostarczanych pojedynczo na orbitę przez rakiety Proton. Moduł dokujący, przeznaczony dla Buriana, dostarczył amerykański Atlantis. Przez wiele lat Mir był jedynym miejscem pracy ludzi w kosmosie. Kosmonauci bili tu rekordy najdłuższego pobytu w przestrzeni, osiągając nawet kilkunastomiesięczne długości. Część modułów Mira wykorzystano w budowie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.

Zobacz też:

• 25 ciekawostek o samolotach, liniach lotniczych i lataniu
• Lotnicze ciekawostki, czyli jak się kiedyś latało
• Piloci zdradzają jak radzić sobie z jet lagiem

źródła: (1),(2)