Mało znane fakty na temat obrazu Mona Lisa

Leonardo da Vinci namalował Monę Lisę na początku XVI wieku. Bez dwóch zdań jest to najbardziej rozpoznawalny obraz wszech czasów. Przygotowaliśmy 10 ciekawostek o tym fantastycznym obrazie.

#1. Lisa Gherardini

Wielu znawców uważa, że Leonardo da Vinci przedstawił na swoim obrazie Lisę Gherardini urodzoną w 1479 roku. Małżonka handlowca jedwabiem z Florencji – Francesco del Giocondo (stąd druga nazwa obrazu Gioconda) miała 24 lata i dwójkę dzieci, kiedy pozowała do portretu. Pozostaje tajemnicą, dlaczego właśnie ją wybrał wielki artysta. Choć istnieje inna wersja, że Leonardo w swoim dziele przedstawił siebie w żeńskiej odsłonie. A nazwa poprawnie brzmi „Mona Lajza”, czyli „Moja lady” z włoskiego.

#2. Aż 3 lata!

Da Vinci potrzebował niemal trzy lata, żeby skończyć ten portret (Mona Lisa powstała ok. 1503-1506 roku).

#3. Brwi

Mona Lisie brakuje brwi i istnieje opinia, że Leonardo, będąc bezwzględnym perfekcjonistą usnął je, aby poprawić dzieło, ale ostatecznie nie namalował ich ponownie.

Jest również inna – przeciwstawna opinia na temat brwi. Malując Mona Lisę, da Vinci nałożył ponad trzydzieści warstw farby. Niektóre z warstw farby były cieńsze niż grubość ludzkiego włosa, a „ofiarą” tej techniki padły właśnie brwi Mony Lisy. Naniesione przy pomocy szczególnie małych ilości farby, jako pierwsze wyblakły i zniknęły. W 2007 roku wykonano analizę obrazu – potwierdziła ona, że oryginalnie brwi Giocondy były bardzo wyraźne.

#4. Kamień

W 1956 roku człowiek o imieniu Ugo Ungaza rzucił kamieniem w płótno, co doprowadziło do niewielkiego uszkodzenia farby przy lewym łokciu Mona Lisy.

#5 Własne pomieszczenie w Luwrze

Interesujące jest to, że Mona Lisa ma swoje własne pomieszczenie w Luwrze i jest pod ochroną kuloodpornej szyby, gdzie panuje specjalny mikroklimat, chroniącym ją przed zgubnym wpływem środowiska naturalnego. Ten pokój został zbudowany specjalnie dla obrazu i kosztował muzeum ponad siedmiu milionów dolarów.

#6. Mona Lisa x3

Niedawne obszerne badania wykazały, że powstały trzy wersje Mona Lisy na jednym płótnie, w różnych warstwach. Widocznie artysta kilka razy próbował stworzyć swoje dzieło.

#7. Kradzież obrazu

Niezrównana sława tej pracy częściowo polega na tym, że została skradziona przez pracownika Luwru w 1911 roku. Kradzieży obrazu dokonał Vincenzo Peruggia, który ukrył się w niedzielę 20 sierpnia w muzeum. Rankiem 21 sierpnia Peruggia wyszedł z ukrycia i przebrał się w biały fartuch noszony przez pracowników Luwru. Następnie złodziej wszedł do pustego pomieszczenia, w którym eksponowana była Mona Lisa i przeniósł obraz do nieużywanej klatki schodowej. Peruggia wyjął obraz z ramy, a płótno ukrył pod fartuchem. Obraz wyniósł przez bramę w momencie, gdy pracujący w niej strażnik opuścił swój posterunek.

Vincenzo Peruggia ukrywał obraz w Paryżu przez dwa lata, po czym przewiózł go do Włoch. Tam ukrywał Mona Lisę w swoim florenckim mieszkaniu. Peruggia został złapany, gdy skontaktował się z właścicielem miejscowej galerii sztuki Alfredo Gerim. Zeznania Geriego i Peruggii są w tym miejscu rozbieżne, ale wynika z nich, że złodziej oczekiwał nagrody za „zwrócenie obrazu ojczyźnie”. Obecnie motyw „patriotyzmu” jest podważany i powszechnie uważa się, że Peruggia nie chciał podarować obrazu któremuś z włoskich muzeów, ale zarobić na jego sprzedaży.

Ciekawostka: Mona Lisę uważa się za oraz bezcenny, dlatego nie może być ubezpieczona.

#8. Kopia z Prado

Oryginalna Mona Lisa znajduje się w Luwrze, jednak druga – bliźniaczo podobna – eksponowana jest w madryckim muzeum Prado. To prawdopodobnie dzieło jednego z uczniów Leonarda. Połączenie obu obrazów tworzy interesujący efekt 3D – można powiedzieć, że to pierwszy w historii malarstwa trójwymiarowy obraz – a warto przypomnieć, że dzieło powstało na samym początku XVI wieku.

#9. Uśmiech Mona Lisy

Mona Lisa i jej tajemniczy uśmiech od pięciuset lat stanowi zagadkę, której nie mogą rozwiązać ani naukowcy, ani artyści. Niektórzy twierdzą, że jej usta wcale uśmiechnięte nie są, a sekret tkwi w oczach i zastosowanych przez malarza przeróżnych „sztuczkach”, powodujących złudzenia optyczne. W XVI wieku w ogóle nie malowano ludzi uśmiechniętych „od ucha do ucha”, a damy się nie uśmiechały na portretach.

Według innej teorii DaVinci miał zadbać o dobry nastrój pozującej do obrazu damy. Podobno wynajął on sześciu muzyków grających na żywo. Aktorzy czytali poezję, a po pomieszczeniu przechadzał się… biały kot.

#10. Mona Lisa z Isleworth

Hugh Blaker kolekcjoner sztuki odkrył w 1913 roku obraz łudząco przypominający słynną Mona Lisę. Dzieło znajdowało się w miejscowości Bath na południowym zachodzie Anglii w domu pewnego arystokraty, którego rodzina była w jego posiadaniu od prawie stu lat. Blaker doszedł do wniosku, że da Vinci musiał namalować dwa portrety Lisy Gherardini – kolekcjoner odkupił obraz i zabrał go do swojego domu w Isleworth na przedmieściach Londynu, skąd wzięła się jego obecna nazwa.

Zwolennicy autentyczności Mony Lisy z Isleworth uważają, że jest ona niedokończonym dziełem Leonarda i stanowi pierwowzór późniejszego. Wielu badaczy i historyków sztuki odrzucało jednak hipotezę, według której to Da Vinci miał namalować dwa obrazy Lisy Gherardini.

Szczegółowe badania dowiodły, że płótno na ktorym powstała Mona Lisa z Isleworth pochodzi z lat 1410-1455 – teoretycznie wyklucza to zatem, że autorem był Leonardo, który urodził się w 1452 roku. Teoretycznie bo…. możliwe że Da Vinci wykorzystał do pracy …stare płótno. Przebadano również farby, którymi namalowana została Mona Lisa z Isleworth – okazało się, że pochodzą one z jego czasów.

Analiza kolorów oraz przebieg światłocieni dowiodły, że są one niemal identyczne jak na obrazie z Luwru. Alfonso Rubino, znawca technik Leonarda, na podstawie charakterystycznej dla niego geometrii oraz analizie pociągnięć pędzla wykazał, że oba dzieła wyszły spod jego ręki. Mimo to, z uwagi na brak jednoznacznych dowodów co do autorstwa Mona Lisy z Isleworth jej autentyczność wciąż jest dyskusyjna.

Zobacz też:

• Zaskakujące ciekawostki o znanych atrakcjach turystycznych świata
• Ciekawostki o znaczkach pocztowych
• 15 ciekawostek o rzymskim Koloseum
• 13 najpiękniejszych kolorowych jezior na świecie
• 15 ciekawostek o diamentach


źródła: (1), (2), (3), (4), (5)