Robert Mazur – tajny agent FBI, który ujawnił gigantyczną pralnie pieniędzy Pablo Escobara

W połowie lat 80. ubiegłego wieku, FBI przeprowadziło jedną z największych, tajnych operacji w swojej historii. Akcja była wymierzona w nielegalne przepływy finansowe kolumbijskich karteli narkotykowych. Spektakularne działania amerykańskich służb, zakończyły się ujawnieniem gigantycznej afery finansowej, której podstawą był luksemburski Bank of Credit and Commerce International – jeden z siedmiu największych na świecie prywatnych banków. Funkcjonariusze udający bogatych finansistów, na czele z agentem Robertem Mazurem, udowodnili przestępczą działalność ponad stu bankierów, brokerów giełdowych i szeregu światowych instytucji finansowych, które wprowadzały do obrotu setki milionów dolarów, pochodzących z handlu kokainą.

Grupa prowadząca śledztwo, przez prawie dwa lata rozpracowywała globalną siatkę kryminalnych powiązań. Agenci przez ten czas, w celu zdobycia zaufania gangsterów, mogli korzystać z luksusowych apartamentów, samochodów, podróżować po świecie prywatnymi odrzutowcami i zapraszać figurantów do najdroższych lokali. Finałem akcji był sfingowany wieczór kawalerski Roberta Musella – postaci, którą udawał Mazur. Gośćmi uroczystości byli nieuczciwi bankierzy i kolumbijscy mafiozi. Poproszono ich o wejście do samochodów, ale zamiast do luksusowego klubu, zostali odwiezieni na przesłuchania. Ostatecznie Bank of Credit and Commerce International upadł w 1991 roku, w atmosferze jednego z największych skandali w historii systemu bankowego. Mazur nigdy nie spotkał się osobiście z Pablo Escobarem, ale udało mu zaprzyjaźnić i doprowadzić do aresztowania m.in. Roberto Alcaino, którego powszechnie uważano za postać numer 2 w hierarchii kartelu.

Wpływowy biznesmen z Florydy

Środowisko południowoamerykańskich mafiozów w latach 80. było bardzo hermetyczne. Gigantyczne kartele obracały setkami milionów dolarów, które pochodziły z handlu kokainą. W procederze uczestniczyły tysiące osób na całym świecie, ale tylko nieliczne grono miało kontakt z zarządzającymi grupą. Kolumbijscy bossowie opierali swoje działania na bezgranicznym zaufaniu, a najmniejszy błąd lub podejrzenie o brak lojalności, skutkowało śmiercią. Każda operacja służb przeciwko przestępcom, nosiła za sobą ogromne ryzyko, ale była to jedyna droga do ujawnienia nielegalnej sieci powiązań gangsterów i finansistów.

W 1983 roku FBI postanowiło rozpocząć tajną operację wszech czasów, która była wymierzona w kokainowy biznes Pablo Escobara. Zadanie powierzono specjalnej grupie agentów federalnych, pod przewodnictwem Roberta Mazura. Akcja polegała na przeniknięciu w przestępcze struktury, zdobyciu zaufania gangsterów postawionych wysoko w mafijnej hierarchii i odkryciu procesu wprowadzania na rynek pieniędzy pochodzących z handlu kokainą. Przeprowadzenie tak spektakularnego śledztwa było możliwe, jedynie dzięki stworzeniu fikcyjnej postaci – bajecznie bogatego i nieuczciwego biznesmena z Florydy – Roberta Musella. Wpływowy inwestor nigdy nie istniał, ale jego działalność nie mogła budzić jakichkolwiek wątpliwości, więc rząd USA wynajmował na potrzeby operacji prawdziwe siedziby spółek, samoloty odrzutowe, luksusowe apartamenty i wnętrza modnych klubów. Agenci musieli być możliwie najbardziej wiarygodni i dostosować swój styl bycia do postawy aroganckich oszustów.

Kartel z Medellín

Grupa Mazura, dzięki otoczce bogactwa stworzonej z państwowej kasy, mogła przeniknąć do wewnątrz gangsterskiej siatki. Agenci w celu zdobycia zaufania mafiozów, wprowadzali na rynek mniejsze kwoty pieniędzy, pochodzących z nielegalnych źródeł. Po udowodnieniu swojej przydatności i gwarancji bezpieczeństwa stworzonego systemu, Mazur poznawał coraz ważniejszych ludzi w przestępczej hierarchii. Scenariusz śledztwa zakładał fikcyjne wprowadzenie do obrotu, praktycznie nieograniczonych środków finansowych. Kluczem całego procederu miała być sieć pośredników na całym świecie, skupiona wokół BCCI (bank wspomniany na początku artykułu) i systemy finansowe w krajach uważanych za raje podatkowe. Agenci namierzyli nie tylko osoby, które przekazywały gotówkę po stronie kartelu, ale dotarli także do bankierów zarządzających aktywami międzynarodowych banków.

Operacja trwała niecałe dwa lata i przez ten czas, specjalny oddział FBI bez przerwy odgrywał swoje role. W wielu przypadkach nie było to przesadnie męczące, ponieważ agenci wcielali się w milionerów, ale ciążyła na nich ogromna presja. Nikt nie miał wątpliwości, że najmniejszy błąd będzie kosztował życie, a cień podejrzeń mogły rzucić nawet drobne szczegóły. Wyjątkowo odważne wątki ogrywał Mazur, który z ukrycia rejestrował niezliczone rozmowy z głównodowodzącymi przekrętem…

Nieodłączna aktówka

Bez wątpienia agenci FBI pod przykrywką musieli mieć „nerwy ze stali”. Jednak w czasie operacji, śledczym pomagały także najnowocześniejsze gadżety szpiegowskie. Ówczesna technologia nie była na tyle rozwinięta, aby umożliwić stworzenie i ukrycie mikroskopijnych podsłuchów lub kamer, więc FBI wymyśliło inny sposób na zdobycie niepodważalnych dowodów przestępstw. Mazur otrzymał specjalną teczkę z podwójnym dnem, w której zamontowano aparaturę podsłuchową. Fikcyjny biznesmen praktycznie nie rozstawał się ze swoją aktówką i miał ją przy sobie podczas najważniejszych spotkań z gangsterami. Umieszczony w środku magnetofon, zarejestrował setki godzin rozmów z przestępcami, których treść dotyczyła szczegółów prania brudnych pieniędzy na masową skalę.

Agent był na tyle blisko mafiozów, że bez zbytnich konwenansów opowiadali oni o swoich planach i zdradzali kanały wprowadzania nielegalnej gotówki do obrotu. Taśmy dostarczone przez Mazura, posłużyły jako niezbity dowód przeciwko dużej części aresztowanych i pomogły w skazaniu podejrzanych na długoletnie więzienie.