Wieża Eiffla jest bez wątpienia symbolem Paryża i najbardziej znanym obiektem w stolicy, a być może i w całej Francji. Ta żelazna konstrukcja stoi w zachodniej części miasta – jaka jest jej wysokość? Ile waży wieża Eiffla? Ile litrów farby potrzeba na jej odmalowanie? Jakie miała kolory w przeszłości? Te i wiele innych ciekawostek o wieży Eiffla znajdziecie poniżej.
#1 Wieża Eiffla miała być.. tymczasowa
Zaprojektowana w biurze Gustave’a Eiffela konstrukcja została oddana do użytku ponad 120 lat temu – wielkie otwarcie górującej nad Paryżem budowli nastąpiło dokładnie 31 marca 1889 roku. Wieża Eiffla została zbudowana specjalnie z okazji paryskiej wystawy światowej w 1889 roku – budowla miała upamiętniać setną rocznicę rewolucji francuskiej, a także prezentować Francję jako kraj nowoczesny, zaawansowany technicznie, naukowo i inżyniersko. Projekt zakładał, że po 20 latach wieża zostanie rozebrana.
Na szczęście uparty Eiffel, który nie chciał do tego dopuścić założył na wieży laboratorium aerodynamiczne i meteorologiczne. Niektórzy jednak twierdzą, że tak naprawdę udane eksperymenty z udziałem Juliana Ochorowicza z umieszczonym na szczycie bezprzewodowym telegrafem ocaliły wieżę.
#2 Najwyższa budowla w Paryżu, piąta we Francji
Kiedy wieżę oddano do użytku była najwyższą wieżą na świecie i pierwszym obiektem zbudowanym przez człowieka, który przekroczył granicę 300 metrów. Wieża Eiffla była najwyższa przez 41 lat – w 1930 roku w Nowym Jorku został skończony budynek 40 Wall Street (znany jako Trump Building). Warto przy okazji wspomnieć, że nowojorski budynek był najwyższy na świecie zaledwie przez 28 dni – tytuł najwyższej budowli powędrował wówczas do mierzącego 319 metrów budynku Chrysler Building, który podobnie jak wspomniany Trump Building znajduje się w Nowym Jorku.
W 1957 roku na szczycie wieży zamontowano antenę, dzięki której znów stała się wyższa od nowojorskiego wieżowca. Razem z anteną Wieża Eiffla ma 324 m wysokości i waży 10 100 ton (to tyle co 2500 słoni!). W bezchmurny dzień ze szczytu można zobaczyć tereny oddalone nawet o 65 km. W pochmurne dni nie widać natomiast nawet podnóża wieży Eiffla.
#3 Potrzeba 60 ton farby na pomalowanie wieży!
Podobno Gustav Eiffel życzył sobie, aby jego wieża była malowana co 7 lat. 25 tysięcy m² jej powierzchni maluje się ręcznie przy użyciu pędzli (a dokładnie 1500 pędzli). Ponadto na każde takie malowanie potrzeba: około 60 ton farby, 50 km kabli zabezpieczających, 5 hektarów siatki zabezpieczającej i 25 malarzy, którym malowanie zajmie ponad rok!
Ostatnie malowanie (19 z kolei) zaczęło się 1 kwietnia 2009 roku. W październiku 2018 roku mają rozpocząć się prace związane z kolejnym malowaniem wieży Eiffla. Wieża przybierała już kolor żółty, a obecnie ma kolor brązowy. Tegoroczne malowanie prawdopodobnie będzie na czerwono, a wszystko dlatego, że w przyszłym roku Wieża Eiffla będzie obchodziła swoją 130. rocznicę powstania – oryginalnie była pomalowana właśnie na kolor czerwony. Remont planowo ma potrwać 3 lata – na początku trzeba będzie zdrapać wszystkie poprzednie warstwy (przypominamy jest ich aż 19) i dopiero położyć nową farbę. Dotychczas po prostu zamalowywano wieżę.
#4 Restaurcja na wieży Eiffla
Na drugim piętrze znajduje się restauracja słynnego francuskiego szefa kuchni Alaina Ducasse’a. Uhonorowana jest jedną gwiazdką Michelina. Wystrój, wyposażenie i karta dań są nowoczesne, a menu bazuje oczywiście na kuchni francuskiej. Dania są lekkie, sezonowe, a składniki i produkty bardzo często pochodzą od lokalnych dostawców. Restauracja Le Jules Verne znajduje się na wysokości 125 metrów, a cena to 250€ za osobę (bez napojów). Znacznie taniej (ceny w porze obiadowej zaczynają się od 57€ za osobę) zjeść można w znajdującej się na pierwszym piętrze wieży Eiffla restauracji 58 Tour Eiffel (choć również ta restauracja ma w swoim menu pozycję Service Premier kosztującą €220 za osobą).
#5 Niudany eksperyment
4 lutego 1912 roku nieudany eksperyment na wieży Eiffla przeprowadził pochodzący z Austrii wynalazca Franz Reichelt. Zginął on w wyniku skoku z pierwszego poziomu Wieży Eiffla (około 57 metrów), w trakcie testowania płaszcza-spadochronu własnego projektu. Eksperyment przyciągnął tłumy gapiów i dziennikarzy, którzy początkowo myśleli że Austriak będzie testował swój wynalazek za pomocą manekina. O 8.22 Reichelt skoczył – niestety spadochron nie rozwinął się.
#6 Repliki wieży Eiffla
Na całym świecie znajduje się ponad 30 mniejszych kopii słynnej paryskiej budowli. Niektóre z nich są niemalże identyczne, podczas gdy inne inspirowane są Wieżą Eiffla. Można je zobaczyć m.in. w Las Vegas (USA), Makau, Tianducheng (Chiny), Warnie (Bułgaria), Filiatrii (Grecja).
#7 Hołd inżynierom i naukowcom
W czasie budowy wieży wygrawerowano nazwiska 72 wybitnych francuskich inżynierów, naukowców i matematyków tamtych czasów. Lista została zamalowana na początku XX wieku i odsłonięta ponownie w latach 1986–1987
#8 Największy billboard na świecie
W latach 1925-1936 Citroen zamieścił na wieży swoje reklamy, dlatego też paryską wieżę nazywano przez pewien czas największym billboardem świata. Na trzech stronach wieży zainstalowano ponad 600 km kabli i cztery miliony kolorowych żarówek, które tworzyły pionowy, 30 metrowy napis Citroen. Reklamę było widać z odległości ponad 30 kilometrów! Reklama ta została wpisana do księgi rekordów Guinnessa ze względu na swoje rozmiary.
#9 Wieża Eiffla i… pogoda
Wieża zbudowana jest 7.3 miliona kilogramów stali, więc podczas letnich upałów i wysokich temperatur metal zwiększa swoją objętość. Wieża Eiffla jest wówczas wyższa o ponad 15 centymetrów. Ponadto pod wpływem bardzo silnego wiatru wieża kołysze się na 6-7 cm.
#10 Trzy tarasy widokowe
Tarasy widokowe, z których można podziwiać piękną panoramę Paryża znajdują się na wysokościach 57.63, 115.73 oraz 276,13 metrów. Pierwszy i drugi taras widokowy są dostępne schodami i windą. Na trzeci poziom można się dostać tylko windą. Wieża Eiffla otwarta jest dla turystów przez cały rok, codziennie od godziny 9:00 do 23:00 w okresie jesienno-zimowym oraz do północy w okresie letnim. Bilety na Wieżę Eiffla kosztują (dane z lipca 2018 roku):
• Windą na 2 piętro: dorośli €16 / młodzież (12-24) €8, dzieci (4-11) €4, dzieci poniżej 4 roku życia za darmo
• Wjazd windą na samą górę: dorośli €25 / młodzież (12-24) €12.5, dzieci (4-11) €6.3, dzieci poniżej 4 r.ż. za darmo
• Schodami na 2 piętro: dorośli €10 / młodzież (12-24) €5, dzieci (4-11) €2.5, dzieci poniżej 4 r.ż. za darmo
• Schodami na 2 piętro a następnie windą na górę: dorośli €19 / młodzież (12-24) €9.5, dzieci (4-11) €4.8, dzieci poniżej 4 r.ż. za darmo
#11 Wysokość wieży Eiffla
Wysokość wieży zmieniała się kilkukrotnie:
• 1889 rok – 312,27 m (do zamocowanej na szczycie flagi)
• 1991 rok – 317,96 m (z zamocowaną anteną)
• 1994 rok – 318,70 m (z zamocowaną anteną)
• 2000 rok – 324,00 m (z zamocowaną anteną) jest to około 81 pięter w typowym budynku!
#12 Kilka statystyk
• na szczyt wieży Eiffla prowadzi 1665 schodów
• konstrukcja wieży składa się z 18 038 części metalowych i około 2,5 mln nitów
• w roku 2000 na szczycie wieży zainstalowano na stałe dwa reflektory, które każdej nocy kręcą się jak latarnia morska i są widoczne z odległości 80 km
• W latach 1980–1985 były przeprowadzone prace remontowe, podczas których budowla straciła na wadze 34 tony
• Wybudowanie takiej samej wieży współcześnie kosztowałoby 31 milionów dolarów
• Od 2003 roku wieża jest wyłączana o 1 w nocy w celu oszczędzania energii
#13 Jak to z tym Eifflem było
Tak naprawdę autorami projektu budowy wieży byli dwaj współpracownicy Eiffla – Maurice Koechlin i Emile Nouguier. Projekt ich został ogłoszony 18 września 1884 roku. Eiffel odkupił od nich patent cztery miesiące później. Budowa została rozpoczęta w 1887 roku, a co ciekawe kierował nią właśnie Koechlin. Budowa trwała dwa lata, dwa miesiące i pięć dni.
#14 Ponad 7 milionów turystów rocznie
Koszt budowy wieży Eiffla (8 milionów franków w 1889 roku – około 40 milionów dolarów przeliczając na „dzisiejsze” pieniądze) zwrócił się w niecałe pół roku po otwarciu. Dzisiaj jest to jedna z najczęściej odwiedzanych atrakcji turystycznych na świecie.
#15 Moneta w kształcie.. wieży
W 125 rocznicę powstania Brytyjskie Wyspy Dziewicze specjalnie na tę okazję wydały 1-dolarową monetę w kształcie wieży Eiffla.
#16 Ślub z …wieżą Eiffla
Amerykanka Erika LaBrie w 2007 roku ożeniła się… z wieżą Eiffla i oczywiście zmieniła nazwisko na Erika La Tour Eiffel. Pierwszy raz spotkała się z wieżą Eiffla w 2004 roku i poczuła nietypowe połączenie na tle emocjonalnym, duchowym i fizycznym…
Warto przy tym wspomnieć, że Wieża Eiffla to nie jest jej pierwszą miłością – była zakochana w swoim łuku ze strzałami (Erika to była żołnierz oraz łuczniczka; twierdziła, że to dzięki tej miłości i namiętności stała się światowej klasy łuczniczką), a także była w związku z fragmentem Muru Berlińskiego.
Amerykanka jest założycielką „OS Internationale” – organizacji dla ludzi, którzy zawierają istotne związki z obiektami nieożywionymi. W 2012 roku została opublikowana książka napisana przez fińskiego dziennikarza, Janne Flinkkilä – „Rautaiset rakastajat – matkani Erika Eiffelin maailmaan” („Żelazni kochankowie – moja podróż do świata Erika Eiffel”) o związkach przedmiotowych oraz codziennym życiu Eriki.
#17 Wieża Eiffla z LEGO
Już za 149.99 zł możecie mieć własną wieżę Eiffla, tyle że z klocków LEGO. Zestaw o numerze seryjnym 21019 składa się z 321 klocków, a po złożeniu ma 31 cm wysokości i 11 cm szerokości. Seria LEGO® Architecture poświęcona jest upamiętnieniu dzieł światowej architektury w klockach LEGO.
#18 Wieża Eiffla kontrowersje
Niewiele brakowało a wieżę Eiffla oglądalibyśmy w.. Barcelonie. Pomysł odrzucili jednak tamtejsi radni, którzy powiedzieli że koszt budowy wieży przekracza ówczesne możliwości miasta. Ponadto stwierdzili oni, że wieża jest „szczytem niesmaku”, a sam obiekt „zepsuje panoramę miasta”.
Projekt wieży Eiffla nie przypadł do gustu również mieszkańcom Paryża – 14.02 1887 roku w gazecie “Le Temps” opublikowano list otwarty, w którym 300 wybitnych artystów i intelektualistów z Paryża sprzeciwia się jej budowie. “My pisarze, malarze, rzeźbiarze, architekci, pasjonaci nienaruszonego do tej pory piękna Paryża zgłaszamy protest – w imieniu zagrożonej francuskiej sztuki i historii – przeciwko wystawieniu w samym sercu naszej stolicy niepotrzebnej i monstrualnej wieży Eiffla, która swym barbarzyńskim ogromem przytłacza Notre-Dame, Sainte-Chapelle, Tour Saint-Jacques…”.
#19 Robienie nocnych zdjęć wieży Eiffla jest… nielegalne
Osoby, które robią zdjęcia wieży Eiffla nocą.. łamią prawo. Taką informację można znaleźć na stronie stowarzyszenia opiekującego się wieżą Eiffla (Société d’Exploitation de la Tour Eiffel). Widnieje tam informacja, że zdjęcia panoramy miasta z wieży oraz zdjęcia zrobione za dnia są w pełni legalne i nieobjęte prawami autorskimi, jednak robienie zdjęć paryskiemu zabytkowi nocą (gdy jest podświetlony) nie jest do końca legalne. Wszystko przez zapis z 1985 roku – zamontowane wówczas oświetlenie wieży Eiffla objęte jest prawami autorskimi autora instalacji. Światła na wieży rozbłyskują co godzinę od zmierzchu do świtu przez 5 minut – przed zrobieniem zdjęcia i upublicznieniem go należałoby zapłacić Société d’Exploitation de la Tour Eiffel za specjalne zezwolenie. Przepis jest chyba jednak „martwy”, bo dotychczas nikt nie został pozwany.
#20 Wieża Eiffla została sprzedana przez oszusta
Victor Lustig sfingował tajne spotkanie „rządowe” z sześcioma handlarzami złomem. Przedstawił się jako zastępca dyrektora generalnego Ministerstwa Poczt i Telegrafów, a następnie poprosił by cała operacja była utrzymywana w tajemnicy przed opinią publiczną, do czasu jej zakończenia. Wieża znajdowała się w tamtym czasie w bardzo złym stanie technicznym, więc jej zezłomowanie wcale nie było czymś absurdalnym. Całą historię opisaliśmy tutaj: Victor Lustig – oszust, który dwukrotnie sprzedał wieżę Eiffla.
Źródła: (1),(2),(3),(4),(5), (6)