O kibiciach piłkarskich rzadko mówi i pisze się dobrze. Trudno nie zgodzić się ze stwierdzeniem, że często sami są sobie winni, ale futbol na stadionach ma też swoją piękną stronę i nie do końca wiąże się ona ze sportowymi emocjami. Stali bywalcy trybun od lat prezentują widowiskowe oprawy, które swoim rozmachem i pomysłowością przyćmiewają czasami nawet wydarzenia na boisku.
ULTRAS – pewnie słyszeliście już to słowo i kojarzycie je z najbardziej zaangażowanymi fanami piłki nożnej, ale czy wiecie skąd w ogóle wzięło się to określenie?
Sprawdziłem gdzie pojawili się pierwsi ULTRASI, jak rozwijał się ten ruch oraz zweryfikowałem miejsce w stawce fanów rodzimej Ekstraklasy. Jak zwykle na zalajkowane.pl nie zabraknie też niesamowitych zdjęć 😉 Przedstawiam Wam historię zorganizowanych grup futbolowych fanatyków w Europie!
Za kolebkę ruchu ULTRAS uważa się Włochy, gdzie na przełomie lat 60 i 70 powstały pierwsze stowarzyszenia kibiców określane tym mianem. Jednak wzmianki o zorganizowanych grupach piłkarskich fanów pojawiają się już w roku 1950 i dotyczą sympatyków Torcidy Split. Włosi przejęli określenie “ultras” od francuskich skrajnych grupy politycznych i wprowadzili je do świata piłkarskich boisk.
Nazwy ULTRAS w odniesieniu do najzagorzalszych kibiców, jako pierwsza użyła „Gazzetta dello Sport” w 1968 roku. Dziennikarze mieli na myśli fanatyków AS Torino, ale już wcześniej tworzyły się grupy “Fossa Dei Leoni” (AC Milan) i “Boys S.A.N.” (Inter).
Znaczny wpływ na rozwój europejskiego ruchu kibicowskiego miała grupa “Commando Ultra Curva Sud” (CUCS), kibicująca AS Roma. To właśnie ona wprowadziła na stadiony choreografie, które dziś spotyka się już na całym świecie.
Futbolowe grupy od początku były zaangażowane politycznie, co wyraźnie było widać w mocno spolaryzowanym po II wojnie światowej, włoskim społeczeństwie. Rodziło to wiele konfliktów szczególnie w latach 70, ale rozruchy na ulicach były szybko i brutalnie tłumione przez Carabinieri.
Pewnie zastanawiacie się, jak w historii europejskich ULTRASÓW zapisali się kibice z Anglii, uważanej za ojczyznę futbolu? Otóż specyfika tamtejszego środowiska fanatyków była trochę inna. Zorganizowany ruch kibicowski w Premier Legaue od początku był związany z subkulturami i stadionową przemocą. Pirotechnika i barwne choreografie pojawiały się tam w znikomym stopniu. Zresztą dziś też próżno szukać w Anglii czołowych ekip ULTRASÓW i tworzonych przez niech opraw.
W kolejnych latach idea ULTRAS zaszczepiona na stadionach we Włoszech, rozlała się po całej Europie. Ewoluowały szczegóły dotyczące sposobu zachowania, ubioru i poglądów politycznych poszczególnych grup tworzących tę swoistą społeczność. Wiele zmieniło się także w relacjach na linii ULTRASI – władza państwowa. Dodatkowym czynnikiem była szybka komercjalizacja rozgrywek piłkarskich w Europie i ogromne pieniądze związane z masowością tej formy rozrywki. Nie zagłębiając się w detale od jakiegoś czasu wśród europejskich kibiców panuje filozofia Against Modern Football, która najlepiej definiuje dzisiejszych ULTRASÓW w tradycyjnym wydaniu.
Na trybunach dalej pojawiają się barwne prezentacje. W większości europejskich krajów można spotkać zorganizowane stowarzyszenia kibiców niezależnie od szczebla rozgrywek, w których biorą udział ich drużyny. Pomysłowość i rozmach opraw meczowych czasami na prawdę zaskakują…
Historia ruchu ULTRAS w Polsce
W naszym kraju za początek ruchu ULTRAS uważa się lata 70, kiedy kibice Feyenoordu Rotterdam pojawili się na meczu w Warszawie w charakterystycznych dla siebie kolorowych przebraniach. Od tego momentu polscy fani zaczęli domową produkcję emblematów kibicowskich takich jak szaliki i małe flagi. Prym wiedli sympatycy Legii Warszawa, ŁKSu Łódź i Polonii Bytom. Jak łatwo się domyślić przez lata komuny codzienność fanatyków znad Wisły wyglądała zupełnie inaczej, niż ich odpowiedników w krajach zachodnioeuropejskich.
Oprawy meczowe zaczęły pojawiać się na polskich stadionach dopiero w końcówce lat 90, a pierwszą oficjalną grupą ULTRAS byli stołeczni „Cyberf@ni”.
Obecnie inna grupa kibiców Legii Warszawa – Nieznani Sprawcy, znajduje się w światowej czołówce rankingów tworzonych przez ULTRASÓW, a w zestawieniach bardzo często znajdziemy także prezentacje przygotowane przez kibiców Lecha Poznań. Ranking poniżej odpowiednio 3 i 4 miejsce. Oprawy polskich grup widoczne od 25:27.
Historia europejskich grup ULTRAS to prawie 50 lat tradycji nierozłącznie związanej ze społeczeństwami poszczególnych krajów Starego Kontynentu. Najzagorzalsi kibice od dawna ubarwiają piłkarski spektakle tworząc niesamowite i widowiskowe przedstawienia na trybunach. Prawie zawsze towarzyszą im chóralne śpiewy i fanatyczny doping. Jest też oczywiście gorsza strona kibicowskiego światka, ale o niej jest akurat wyjątkowo głośno, więc może ten wpis będzie lekką przeciwwagą.