Nasza planeta potrafi zaskakiwać tajemniczymi fenomenami przyrodniczymi. Niektóre z nich wydają się zupełnie nieprawdopodobne… tak rzadkie i tak piękne, że ciężko uwierzyć w ich istnienie. Jednym słowem – oszałamiające. Przed Wami 22 zjawiska natury, które można zaobserwować podczas podróży po świecie. A może mieliście okazję zobaczyć któryś z nich na żywo?
#22 Aurora borealis (Zorza Polarna)
Jasne, tańczące światła zorzy to właściwie kolizje pomiędzy elektrycznie naładowanymi cząsteczkami ze słońca, które wchodzą w ziemską atmosferę. Zderzenia te różnią się kolorem przez różne cząsteczki gazu. Najbardziej popularny kolor bladożółto-zielony, jest wytwarzany przez cząsteczki tlenu znajdujące się 100 kilometrów nad ziemią. Rzadkie, całkowicie czerwone zorze wytwarzane są przez tlen na wysokości do 320 kilometrów. Azot wytwarza niebieską lub fioletowo-czerwoną zorzę. Naukowcy odkryli, że w większości przypadków północne i południowe zorze są niczym lustrzane obrazy, odbywające się w tym samym czasie, o podobnym kształcie i kolorach.
Najlepsze miejsca na obserwowanie zorzy (w Ameryce Północnej), znajdują się w północno-zachodniej części Kanady, w szczególności na Jukonie, Nunavut, Terytoriach Północno-Zachodnich i Alasce. Zorzę można zaobserwować także na południowym krańcu Grenlandii i Islandii, północnym wybrzeżu Norwegii i nad wodami przybrzeżnymi na północ od Syberii. Południowe zorze nie są często widywane, ponieważ koncentrują się wokół koła podbiegunowego i południowego Oceanu Indyjskiego.
#21 Chmury soczewkowate
Chmury soczewkowate, technicznie zwane altocumulus lenticularis, są nieruchomymi chmurami w kształcie soczewek, które tworzą się na dużych wysokościach i zazwyczaj ułożone są pod kątem prostym do kierunku wiatru. Chmury soczewkowate były mylnie brane za UFO (lub „wizualną osłonę” dla UFO), ponieważ mają charakterystyczny wygląd soczewki i gładki kształt spodka.
#20 Bioluminescencja
Bioluminescencja może mieć miejsce w niewielu środowiskach. Jest to blask wytwarzany przez kwitnące algi. Przenoszą one miliony bioluminescencyjnych bruzdnic, które świecą, żeby odstraszyć drapieżniki. Bioluminescencję można dostrzec tylko w ciemnościach, więc musisz być w strefie, w której nie ma żadnego światła, żeby ją zobaczyć. Plankton rozświetla się w sytuacji zagrożenia, choć tylko na chwilę. Im większe zamieszanie w otoczeniu, tym jaśniejszy blask – łodzie zwykle wywołują najbardziej intensywny efekt.
Wiele gatunków fitoplanktonu i niektóre meduzy znane są z bioluminescencji, a ich blask można zobaczyć w oceanach na całym świecie, przez okrągły rok. Mimo, że bruzdnice są organizmami jednokomórkowymi, niektóre są wystarczająco duże, by zobaczyć je gołym okiem. Zostają wymywane na brzeg i wyglądają jak brokat. Przejdź po nich, a ślady twoich stóp będą świecić.
Lokalizacja: Australia – Gippsland Lakes; USA – Manasquan Beach (NJ), Mission Bay, Torrey Pines Beach (San Diego, CA), Cortez (FL); Karaiby – Luminous Lagoon (Jamajka), Mosquito Bay (Puerto Rico), Azja – Halong Bay (Wietnam), Bali (Indonezja), Ton Sai, (Krabi, Tajlandia), Toyama Bay (Japonia); Europa – (Zeebrugge, Belgia), Norfolk (Wielka Brytania), Ocean Indyjski – Reethi Beach (Malediwy)
#19 Lodowe kwiaty
Piękne, choć rzadkie, lodowe kwiaty powstają jesienią lub wczesną zimą rano, kiedy bardzo cienkie warstwy lodu wypychane są z łodyg roślin lub drewna. Tworzą się wtedy wspaniałe wzory, które skręcają się i składają w przepiękne płatki. Gdy temperatura spada poniżej zera, sok w łodygach roślin zwiększa swoją objętość, co powoduje nacisk na zewnętrzną warstwę łodygi, która zaczyna pękać. Przez mikroskopijne pęknięcia sok wypływa i zamarza. Roślina nadal pobiera wodę z gleby, więc soku ciągle przybywa, rozszerza się, wypycha poprzednie zamarznięte warstwy i tworzy te niesamowite kwiaty, widoczne na zdjęciach.
#18 Superkomórka burzowa
Superkomórka burzowa może wystąpić w każdym miejscu na świecie, przy odpowiednich warunkach pogodowych, ale najczęściej spotykana jest w środkowej części Stanów Zjednoczonych zwanej Aleją Tornad, oraz w Korytarzu Tornad w Argentynie, Urugwaju i południowej Brazylii.
JNajgroźniejsza i najbardziej śmiercionośna ze wszystkich, superkomórka burzowa charakteryzuje się obecnością mezocyklonu: wirującego prądu wstępującego powietrza. Z tego powodu określa się ją czasem jako wirującą burzę. Superkomórki są często odizolowane od innych burz i mogą zdominować lokalną pogodę w odległości do 32 kilometrów. Mogą mieć dowolny rozmiar, mogą być duże lub małe, wysokie lub niskie. Zwykle wytwarzają obfite ilości gradu, ulewne deszcze i silne wiatry.
#17 Burza w wulkanicznej chmurze
Brudna burza (albo błyskawica wulkaniczna) to zjawisko pogodowe związane z powstaniem błyskawicy w wulkanicznej chmurze. Słynne zdjęcie tego zjawiska, zostało zrobione przez Carlosa Gutierreza w Chile nad wulkanem Chaiten. Inne przypadki odnotowano nad wulkanem Augustine na Alasce i islandzkim wulkanem Eyjafjallajökull. Błyskawica wulkaniczna jak przypuszczają naukowcy, jest rezultatem rozładowaniu się ładunku elektrycznego, który powstaje podczas erupcji, poprzez tarcie o siebie drobin pyłu. Mniejszym erupcjom towarzyszą mniejsze burze, trudne do wykrycia przez gęstą chmurę popiołu.
#16 Fińskie struktury w Laponii
Wznoszące się nad zamarzniętym krajobrazem dziwne kształty wyglądają jak coś rodem z filmu science-fiction. W rzeczywistości są to pokryte szronem drzewa w okolicy Koła Podbiegunowego, gdzie temperatury mogą spaść nawet do -40°C. W tym tęgim mrozie śnieg i szron stają się tak gęste, że wszystko pokrywa gruba warstwa bieli. Zdjęcie zostało zrobione zimą w Laponii, gdzie jednocześnie występują bardzo niskie temperatury i śnieżyce.
#15 Ognista tęcza
Ogniste tęcze nie są właściwie ani ogniem, ani tęczą, ale są nazywane przez ich bajeczne kolory i podobieństwo do płomieni. Technicznie jest to łuk około horyzontalny zaliczany do halo, powstający przez załamanie światła w kryształkach lodu zawartych w chmurach pierzastych. Powstaje tylko, gdy słońce położone jest nie wyżej niż 58° nad horyzontem. W Polsce można zaobserwować to zjawisko od połowy maja do początku sierpnia.
#14 Chmury Mammatus
Mammatus jest terminem meteorologicznym odnoszącym się do wypukłości znajdujących się w dolnej części chmur. Zazwyczaj składają się z mieszaniny kryształków lodu i kropel wody. Sposób w jaki powstają nie jest do końca znany, istnieje na ten temat kilka teorii. Według jednej z nich „bąble” powstają, kiedy na krople wody parujące z dolnej części chmury napłynie chłodna masa powietrza.
#13 Wędrujące kamienie
Wędrujące kamienie to zjawisko geologiczne, w którym skały poruszają się i pozostawiają za sobą długie koleiny bez interwencji ludzi lub zwierząt. W jakiś sposób kamienie przesuwają się po Racetrack Playa, tworząc widoczne bruzdy.
Eksperymenty pokazują, że ruch kamieni wymaga rzadkiej kombinacji zdarzeń. Po pierwsze teren musi wypełnić się wodą dość głęboką, by uformowały się na niej kry, ale wystarczająco płytką, by wystawały z niej kamienie. Nocą, gdy temperatury spadają, lód zamarza w taflę a w ciągu dnia rozpuszcza się i pęka tworząc kry, które przemieszczają się wraz z wiatrem i popychają kamienie, które zostawiają ślady w błotnistym podłożu. Na temat tego zjawiska pojawiło się kilka innych teorii, ale żadna do końca go nie wyjaśnia. Niektóre z kamieni ważą ponad 300 kg, co nasuwa pytanie: jak wielka musi być siła, która je poruszy?
#12 Słupy światła
Słupy świetlne pojawiają się, gdy sztuczne lub naturalne światło odbija się od płaskich kryształków lodu, które unoszą się stosunkowo blisko ziemi. Kiedy źródło światła znajduje się blisko ziemi, słup światła pojawi się ponad kryształkami. Jeżeli światło pochodzi od słońca lub księżyca, słup może pojawić się także pod nimi. Zaobserwować je można w regionach polarnych.
#11 Chwała Poranna
Chwała Poranna jest rzadkim zjawiskiem meteorologicznym. Powstaje wtedy, gdy chmura porusza się z prędkością około 50-60 km/h, od morza w kierunku lądu i tworzy charakterystyczny wał. Może osiągnąć długość do 1000 kilometrów i znajdować się na wysokości 1-2 kilometrów. Po dotarciu do lądu chmura szybko rozprasza się z powodu suchego powietrza. Południowa część Zatoki Karpentaria w Australii to jedyne znane miejsce, w którym można ją przewidywać i obserwować mniej lub bardziej regularnie.
#10 Kolorowe góry
Te szalone formacje górskie w technikolorze naprawdę istnieją. Warstwy różnokolorowych piaskowców i minerałów nakładały się na siebie 24 miliony lat a następnie zostały ściśnięte przez płyty tektoniczne. Formy skalne w Chinach utworzone są z czerwonych piaskowców i konglomeratów głównie z okresu kredowego. Więcej o tęczowych górach Danxia pisaliśmy tutaj.
#9 Penitenty
Te wspaniałe struktury to wysokie, cienkie ostrza ze stwardniałego śniegu lub lodu umieszczone gęsto, skierowane ostrzem w stronę słońca. Zwykle tworzą się w skupiskach a ich wysokość waha się od kilku centymetrów do 2 metrów (widziano również Penitenty o wysokości 5 metrów!). Te stożkowate formy tworzą się na wszystkich zlodowaconych i pokrytych śniegiem obszarach w Andach Środkowych na wysokości powyżej 4000 metrów. Penitenty są również częstym widokiem w regionach pomiędzy Argentyną i Chile.
#8 Śnieżne pączki (Snow Donuts)
Śnieżne pączki powstają, gdy gruda śniegu spada z urwiska lub drzewa na pokrywę śnieżną. Jeśli temperatura i warunki są odpowiednie, grawitacja przejmuje kontrolę, ściąga śnieg w dół, który sam się turla. Zwykle środek zapada się, ale gdy pozostaje pusty, tworzy kształt przypominającą oponę samochodową lub gigantyczny, biały pączek z dziurką.
Żeby powstał muszą zaistnieć następujące warunki:
– stosunkowo cienka warstwa wierzchnia luźnego, mokrego śniegu, bliskiego temperaturze topnienia
– pod tą cienką warstwą śniegu musi znajdować się podłoże, którego nie będzie się trzymać, jak lód albo luźny śnieg
– wiatr musi być wystarczająco silny, by popchnąć wałek śniegu, ale nie na tyle silny, by go rozdmuchać
– ewentualnie grawitacja może poruszyć wałkiem śniegu, jak śnieżką, kiedy spadnie z drzewa lub klifu, wyląduje na stromym zboczu i zacznie się toczyć
Z powodu tego ostatniego warunku, śnieżne pączki są bardziej powszechne w pagórkowatych obszarach.
#7 Słońce poboczne
Słońce poboczne jest zjawiskiem optycznym w atmosferze. Jest to jasna plama światła powstająca na przecięciu 22-stopniowego halo i okręgu parhelicznego. Występuje często po obu stronach słońca. Najlepiej widoczne jest, gdy słońce znajduje się nisko nad horyzontem. Jest to jeden z najczęściej obserwowanych typów halo. Powstaje w wyniku załamania się promieni słonecznych w sześciokątnych kryształkach lodu opadających w pozycji poziomej, podobnie jak opadające liście.
#6 Róża pustyni
Róża pustyni to potoczna nazwa nadana zrośniętym ze sobą soczewkowatym kryształom gipsu o kształcie zbliżonym do płatków róży. Tworzą się w niescementowanym piasku tuż poniżej powierzchni ziemi w sytuacji, gdy wody gruntowe migrują ku powierzchni, gdzie odparowują, a zawarte w nich siarczany wapnia krystalizują w osadzie piaszczystym. Mogą powstawać również dzięki krystalizacji gipsu podczas odparowywania wód słonych jezior.
#5 Lodowe stalaktyty
Lodowe stalaktyty formują się pod taflą lodu na oceanie, gdy strumień lodowatej, słonej wody zetknie się z wodą oceaniczną. W momencie powstania wygląda jak lodowa rurka sięgająca spod warstwy lodu. Wewnątrz rurki jest lodowata solanka (której temperatura zamarzania jest niższa). Na początku ściany stalaktytu są bardzo cienkie, lecz z czasem lodu gromadzi się coraz więcej, a w odpowiednich warunkach może dotrzeć do dna, zamrażając wszystko, czego dotknie.
#4 Zjawiska świetlne podczas trzęsienia ziemi (earthquake lights, w skrócie EQL)
EQL są niezwykłym zjawiskiem świetlnym obserwowanym na niebie w rejonach występowania stresu tektonicznego, aktywności sejsmicznej lub wulkanicznej oraz w ich pobliżu. Pojawiają się podczas trzęsienia ziemi, ale zauważano je także przed nim. Jest wiele hipotez próbujących wyjaśnić to zjawisko, jednak żadna nie jest potwierdzona.
#3 Zamarznięte bąbelki
Te cuda natury stworzone są z wysoce łatwopalnego metanu. Gaz – emitowany przez bakterie spożywające martwą materię organiczną – jest dość nieszkodliwy, ale te pęcherzyki mogą spowodować eksplozję, jeśli się je podpali. Zjawisko powstaje, gdy wieczna zmarzlina na tym obszarze zaczyna topnieć. Materia organiczna zgromadzona na dnie jeziora zaczyna się rozmrażać, a drobnoustroje rozkładają ją, wytwarzając metan. Metan nie rozpuszcza się w wodzie i tworzy pęcherzyki, które wznoszą się ku powierzchni. Latem bąbelki metanu po prostu wyskakują z wody i dostają się do atmosfery, jednak zimą, gdy jezioro jest zamarznięte zostają uwięzione w drodze na powierzchnię.
#2 Światła z Hessdalen
Światła z Hessdalen ukazują się jako jasno-białe lub żółte światła nieznanego pochodzenia, które poruszają się lub „stoją” w miejscu. Czasami są widoczne przez ponad godzinę. W dolinie Hessdalen obserwuje się kilka innych rodzajów niewyjaśnionych świateł. Pierwszy raz odnotowano je w latach 40. lub wcześniej. Szczególnie wysoka aktywność miała miejsce od grudnia 1981 roku do lata 1984 roku, kiedy można było zaobserwować je 15-20 razy w tygodniu. Wielu turystów zatrzymywało się tam na noc, by móc je zobaczyć. Od tego czasu aktywność spadła i światła obserwowane są około 1-20 raz w roku. Zaproponowano kilka wyjaśnień, ale żadne z nich nie daje jasnej koncepcji tego zjawiska.
#1 Piorun kulisty
Piorun kulisty jest bardzo rzadkim zjawiskiem meteorologicznym. Według relacji świadków objawia się jako świecąca i poruszająca się kula o promieniu od kilku do kilkudziesięciu centymetrów, czasami wydająca odgłos podobny do syczenia. Może mieć różne barwy, choć najczęściej białą, żółtą lub bladoniebieską. Trwa zwykle od kilkunastu do kilkudziesięciu sekund i występuje przeważnie w trakcie burz. Największy zauważony piorun kulisty miał średnicę około 1,5 metra, a najmniejszy zaledwie 1 centymetra.
W narodzinach pioruna kulistego kluczową rolę odgrywa kurz i piasek. Czasem po uderzeniu zwykłego pioruna w grunt powstają podobne do stopionego szkła tzw. fulguryty stopionej krzemionki. Zdaniem naukowców z Nowej Zelandii w sprzyjających okolicznościach (w temperaturze sięgającej tysięcy stopni) z krzemionki może się uwolnić chmura czystego krzemu. W powietrzu zaczyna się ona z powrotem utleniać do krzemionki i dlatego obłok zaczyna świecić
Zobacz też: Santiago Borja „The Storm Pilot” – pilot, który robi fenomenalne zdjęcia burz
za inyminy.com