22 ciekawostki o sowach

Sowa to zwierzę symbolizujące mądrość, inteligencję, tajemnicę i mistycyzm. Z drugiej strony może zwiastować zły omen, pecha, duchową ciemność, śmierć, ciemność i czary. Symbolika przypisana temu zwierzęciu różni się znacznie w zależności od kultury. Zebraliśmy kilka interesujących faktów na temat tych niesamowitych ptaków, które mogą rozwikłać niektóre mity i tajemnice. Sprawdź 22 ciekawoski o sowach.

Sowy mają asymetryczne uszy

Ponieważ ptaki te (w przeciwieństwie np. do ludzi) nie posiadają ucha zewnętrznego. Asymetryczne umieszczenie otworów usznych sprawia, że dźwięk nie dociera do obojga uszu równocześnie. Dzięki temu sowy są w stanie dokładnie zlokalizować swoją potencjalną ofiarę.

Naturalny wróg sowy

Kto jest naturalnym wrogiem sowy? Ptaki te mają mnóstwo potencjalnych wrogów, którzy tylko czyhają, by na nie zapolować. Są to przede wszystkim żbiki, lisy, łasice, węże, jastrzębie i orły. Zdarza się, że sowy polują na inne sowy. Dochodzi to tego w sytuacji, gdy na danym obszarze jest zbyt mało pokarmu.

Jak śpią małe sowy?

Większość ptaków śpi w pozycji stojącej, z głową schowaną pod skrzydłami. Małe sowy śpią w dość nietypowy sposób — leżą płasko na brzuchu, z głową przechyloną do boku. Robią tak, ponieważ nie są w stanie utrzymać ciężaru swojej sporej rozmiarów głowy.

Czy sowy są mądre?

Sowy nie mają tak dużych, dobrze rozwiniętych mózgów, a podczas testów w niewoli nie wykazały ponadprzeciętnej inteligencji. W kulturach zachodnich mit o mądrej sowie mógł powstać, ponieważ grecka bogini mądrości Atena jest często przedstawiana z sową na ramieniu.

Odgłosy sowy, czyli co oznacza hukanie sowy

Nie wszystkie sowy pohukują – mogą wydawać szeroką gamę innych dźwięków: wrzeszczeć, kwilić, syczeć, a nawet pochrapywać. Sowy używają ich, gdy wyrażają agresję, oznaczają terytorium lub ostrzegają inne osobniki przed niebezpieczeństwem. Za pomocą dźwięków przyciągają partnera, wyrażają głód, komunikują się ze sobą oraz wyrażają emocje podczas karmienia piskląt. W okresie lęgowym często słychać je w promieniu kilometra. Samice sów na ogół mają wyższe głosy niż ich partnerzy.

Sowy ciekawostki – płomykówka

Płomykówka może zjeść do 1000 myszy rocznie, zwykle połykając je w całości. Wielu rolników używa specjalnie przygotowanych domków dla sów, by przyciągnąć płomykówki i w ten sposób kontrolować populacje gryzoni na polach uprawnych.

Symbol sowy

Sowy od dawna są symbolami kulturowymi i można je znaleźć na malowidłach jaskiniowych we Francji, egipskich hieroglifach i w sztuce Majów. Ich postrzeganie na przestrzeni wieków różniło się i było odmienne w zależności od regionu.
• W Egipcie, Indiach, Chinach, Japonii oraz krajach Ameryki Północnej i Środkowej sowy kojarzono z samotnością, smutkiem, a nawet śmiercią.
• Kultury arabskie wierzyły, że sowy niszczyły wszystko, co dobre i wartościowe.
• Starożytni Grecy nie bali się sów – były one symbolem rozsądku, inteligencji, rozsądku oraz mądrości (stąd np. sowa była atrybutem bogini Ateny).
• Słowianie z kolei odgłosy sów nocą uznawali za złą wróżbę. W XIX wieku sowa stała się popularnym motywem nagrobków.

Jaką funkcję pełnią pióra wokół oczu sowy?

Szlara to pióra wokół oczu sowy, które tworzą charakterystyczny wieniec. Nie mają one tylko funkcji ozdobnej, szlara bowiem służy do skupiania (zbierania) fal akustycznych w celach nawigacyjnych. Pióra w tym miejscu są zdecydowanie krótsze i bardziej sztywne niż pozostałe znajdujące się na głowie sowy. To właśnie dzięki szlarze sowy są tak dobrymi łowcami – są w stanie usłyszeć mysz przebiegającą pod warstwą śniegu! Największą szlarą spośród wszystkich sów może pochwalić się puszczyk mszarny.

Co jedzą sowy?

Sowy są mięsożercami i zjadają gryzonie, małe i średnie ssaki, owady, ryby i inne ptaki (w tym mniejsze sowy). Po strawieniu pożywienia sowy zwracają twarde granulki sprasowanych kości, futra, zębów, piór i innych materiałów, których nie były w stanie strawić. Ornitolodzy badają te granulki, aby dowiedzieć się więcej o diecie sowy. Ze wszystkich gatunków szacuje się, że:
• 52% jest owadożernych
• 34% jest mięsożernych
• 3% rybożernych

Sowy nie przeżuwają jedzenia

Sowy nie mają zębów w dziobach, aby przeżuwać zdobycz. Zamiast tego połykają ją w całości lub w dużych kawałkach.

Kaktusówka – najmniejsza sowa na świecie

Kaktusówka (Micrathene whitneyi), nazywana w j.angielskim „Elf Owl” to najmniejszy gatunek sowy na świecie. Zamieszkująca Meksyk i południe USA osiąga od 13,5 do 14,5 cm długości ciała. Charakterystycznymi cechami tych sów krótki ogon, brązowe upierzenie oraz biały pas nad oczami.

Największa sowa na świecie

Puszczyk mszarny czy puchacz – który z nich jest największą sową na świecie? Tu pojawia się problem, gdyż jedne źródła wskazują na tego pierwszego, a inne na znanego nam w Polsce puchacza.
• Puszczyki mszarne osiągają od 65 do 70 cm wysokości, a puchacze od 58 do 71 cm. Różnica jest niewielka, trudno więc jednoznacznie wskazać zwycięzcę tej rywalizacji. • Największą rozpiętością skrzydeł (178–190 cm) pochwalić się może natomiast puchacz japoński.

Sowy w Polsce

Ile gatunków sów mamy w Polsce? Okazuje się, że całkiem sporo:
• wśród gatunków lęgowych znajdziemy ich 10. Są to puchacz, puszczyk mszarny, puszczyk uralski, uszatka błotna, płomykówka, puszczyk, sóweczka, pójdźka, włochatka, uszatka
• kolejne 3 to gatunki widywane na trasach przelotów i zimowego koczowania. Do tej grupy należą: syczek, sowa śnieżna, sowa jarzębata.

Najbardziej pospolite sowy polskie to puszczyk (Strix aluco) i uszatka (Asio otus). Najrzadszy gatunek sowy w Polsce to z kolei puszczyk mszarny (Strix nebulosa), który podlega ścisłej ochronie. Szacuje się, że w całej Polsce jest zaledwie kilkanaście par lęgowych, z czego najwięcej na Lubelszczyźnie, w okolicach Włodawy.

Największa sowa w Polsce

Największą sową występującą w Polsce i Europie jest natomiast Puchacz (Bubo bubo). Rozpiętość jego skrzydeł to 155–180 cm. Długość ciała tych sów (z dziobem i ogonem) to 60–78 cm, przy wadze dochodzącej do 2,8kg (samce), lub 4,2kg (samice). Puchacz zwyczajny aktywny jest po zmierzchu, o świcie i w nocy. Długość życia tych ptaków to 20 lat.

Ciekawostki o sowach – Sowozaur

Ornimegalonyx, czyli kubańska sowa olbrzymia to wymarły gatunek sów, których rozmiary były naprawdę imponujące. Był to ptak nielotny lub prawie nielotny osiągający nawet 1,1 metra wysokości. Szczątki tych ptaków odkryto na Kubie, w jaskiniach z okresu późnego plejstocenu (126 000–11 700 lat temu). Podczas badań okazało się, że sowy te miały bardzo długie nogi oraz krótki ogon. Ich wagę szacuje się na 9 – 13.5 kg.

Sowy lubią „pożyczać” gniazda

Sowy nie są zbyt dobre w budowaniu własnych gniazd, wolą przejmować gniazda zbudowane przez inne ptaki – porzucone przez wrony, jastrzębie, a nawet wiewiórki. Niektóre decydują się na zakładanie gniazd w dziuplach drzew, gdzie mogą znaleźć schronienie. Wspomniane już Kaktusówki swoją nazwę zawdzięczają temu, że mają gniazda w dużych kaktusach. Niektóre sowy gniazdują bezpośrednio na ziemi lub korzystają z nor.

Sowa obraca głowę nawet o 270 stopni!

Dokładnie o 135 stopni w każdym kierunku, licząc od pozycji skierowanej do przodu. W sumie to 270 stopni! Gdyby ktokolwiek z nas próbował zrobić coś takiego, zerwałby naczynia krwionośne, co z kolei doprowadziłoby do zatrzymania dopływu krwi do mózgu.

Sowy muszą kręcić głowami, ponieważ ich oczy są nieruchome i wąsko osadzone, co sprawia, że gdy patrzą przed siebie, to nie widzą zbyt wiele. Taki obrót szyją jest możliwy dlatego, że posiadają aż 14 kręgów (ssaki 7). Naukowców bardziej zdziwił ich system krwionośny znajdujący się w szyi – główny przewód znajduje się przy kręgosłupie, a nie jak u ludzi po bokach szyi. Dzięki temu mózg ma zapewniony stały dostęp krwi i tlenu. Odnaleziono również „zapasowe” naczynia krwionośne oraz segmenty u podstawy czaszki, gdzie może gromadzić się zapasowa krew!

Sowy latają po cichu

Sowy to bezszelestni łowcy, dzięki czemu mogą zbliżyć się do ofiary na bardzo bliską odległość. Zawdzięczają to specjalnej budowie swoich skrzydeł i znajdujących się na nich piór, które odróżniają je od ptaków innych gatunków. U większości ptaków każdy ruch skrzydła zagarniający powietrze powoduje głośny furkot, szum i świst – sowy latają zaś bezszelestnie.

Liczba jaj zależy od ilości pożywienia

Liczba jaj, które sowa składa w danym sezonie zależy od ilości pożywienia. Jeśli zapasy są niskie, sowa może nie złożyć ani jednego jaja. Oczywiście różne gatunki składają różną liczbę jaj. W okresie inkubacji sowa matka traci pióra na brzuchu, dzięki czemu może przyłożyć ciepłą skórę bezpośrednio do powierzchni jaj, aby było jeszcze cieplej. Młode sowy wykluwają się w ciągu trzech do pięciu tygodni od złożenia jaj i wykluwają się w kolejności, w jakiej zostały złożone.

Czy sowy posiadają spiżarnie?

Niektóre gatunki sów przygotowują „zimową spiżarnię”. Jej funkcję pełni zazwyczaj dziupla w drzewie lub budka lęgowa. W momencie gdy pokarmu jest wiele gatunki takie jak sówczka lub włochatka mogą zgromadzić w swojej „spiżarni” nawet kilkadziesiąt ofiar. W sezonie letnim zapasy składują w wypróchniałych pniakach, gęstych gałęziach oraz pod gołym niebem. Sowa śnieżna z kolei może ukryć zdobycz pod warstwą śniegu.
 

Czy większość sów żyje w lasach?

W dziewiczych puszczach Indonezji, Ameryki Środkowej i Południowej, czyli w lasach tropikalnych żyje około 75% światowej populacji sów. Według szacunków 20% sów zamieszkuje tereny otwarte z niewielką ilością drzew, a kolejne 20% przyzwyczaiło się do obecności człowieka. Zaledwie kilka gatunków sów gniazduje na łąkach (płomykówka ziemna z Afryki, pójdźka ziemna z Ameryki Północnej oraz uszatka błotna), lub na obszarach pozbawionych drzew (w tej grupie znajdziemy: sowę śnieżną, północno amerykańską pustynną kaktusówkę).

Wiele gatunków sów jest zagrożonych

Jest to spowodowane głównie utratą siedlisk w wyniku wylesiania. Ich populacja zmniejsza się również z powodu problemów z polowaniami i niektórych chorób charakterystycznych dla sów.

źródła: (1),(2),(3),(4),(5),(6),(7)