Billy Hayes – turecki wróg numer 1. Oscarowy „Midnight Express” to jego historia

Billy Hayes przez trzydzieści lat był ścigany przez turecki wymiar sprawiedliwości, a Interpol wystawił za nim międzynarodowy nakaz aresztowania. Amerykanina nienawidziło, także większość zwykłych Turków i cały przemysł turystyczny tego kraju, który odniósł poważne straty, po opublikowaniu jego historii. Billy napisał bestsellerową książkę autobiograficzną, opowiadającą jego losy w tureckim więzieniu, do którego trafił za przemyt dwóch kilogramów haszyszu. Oliver Stone na jej podstawie stworzył genialny scenariusz i upowszechnił historię na całym świecie. Słynny monolog Billego Hayesa na temat Turcji, w którym obrażał całą nację, odbił się szerokim echem w stosunkach dyplomatycznych ze Stanami Zjednoczonymi. Po przejściach w więzieniu, Amerykanin miał wiele powodów, aby nienawidzić Stambułu.

Początek niesamowitej, a zarazem tragicznej historii Hayesa miał miejsce w Stambule, gdy 23-letni Amerykanin próbował wejść na pokład samolotu z dwoma kilogramami haszyszu, przyczepionymi taśmą klejącą do ciała. Nie był nowicjuszem w szmuglowaniu, gdyż wcześniej już trzykrotnie wracał do USA w fałszywym gipsie. Inwestycja warta 400 dolarów, pozwalała my zarobić nawet 10000 dolarów.

Był 6 października 1970 roku i tureckie służby graniczne szczegółowo sprawdzały pasażerów, ze względu na podniesiony poziom zagrożenia terrorystycznego. Billego Hayesa złapano i w krótkim czasie przeniósł się do mrocznego świata tureckich zakładów penitencjarnych, gdzie obowiązywały zupełnie inne reguły, niż w codziennym życiu wolnych ludzi.

Sąd w Stambule skazał go na 4 lata i 2 miesiące więzienia, co nie było wysokim wyrokiem, jak na tureckie standardy. Oczywiście warunki, w których przebywali więźniowie były straszne i nawet taka kara, mogła doszczętnie zrujnować zdrowie psychiczne i fizyczne osadzonego. Mimo szerzącej się za murami narkomanii, chorób i przemocy strażników, Billy Hayes odbył prawie całą karę, ale tydzień przed opuszczeniem zakładu karnego ponownie rozpatrzono jego sprawę. Wyrok został zmieniony na dożywocie, aby pokazać potencjalnym naśladowcom przemytnika i całemu światu, że Turcja walczy ze szmuglowaniem narkotyków. Podczas rozprawy Billy nie wytrzymał psychicznie i wygłosił mowę o Turkach, w której obrażał cały naród, historię i tradycję tego kraju.

Po rewizji wyroku stało się jasne, że tylko ucieczka z więzienia może ocalić życie Billego. Nie powiodły się próby przekupstwa skorumpowanych sędziów i adwokatów, więc Amerykanin był skazany na siebie. Długość nowej kary spowodowała, przeniesienie do więzienia o lżejszym rygorze na wyspie İmralı. Więźniowie mieli swobodę poruszania się po wyspie, ponieważ tylko głupiec zaryzykowałby ucieczkę z placówki uważanej za tureckie Alcatraz.

Trzy miesiące po przybyciu na wyspę, Hayes wymknął się na jedną noc w czasie burzy, odciął małą łódkę i wiosłował 17 mil przez Morze Marmara. Dotarł do wybrzeży Turcji rano. Przez następne dni przemierzał kraj, aby ostatecznie przekroczyć granicę do Grecji. Prawie pięć lat od aresztowania, Billy Hayes był wolny!

Hayes przybył do USA 24 października 1975 roku i powiedział do tłumu reporterów na lotnisku: „Dobrze radzę wszystkim młody Amerykanom przebywającym za granicą, aby nie próbowali przemycać narkotyków…”

Po powrocie Billy Hayes zdobył natychmiastową sławę. Jego autobiograficzna książka Midnight Express ukazał się w roku 1977. W następnym roku uczestniczył w premierze adaptacji filmowej powieści na festiwalu w Cannes. Wiódł spokojne i udane życie.

W 2007 roku po raz pierwszy od momentu ucieczki, przybył z pół-oficjalną wizytą do Turcji, aby na konferencji prasowej, przeprosić za złą sławę, jaką okrył ten kraj. Później jeszcze kilkukrotnie uczestniczył w oficjalnych uroczystościach, jako swoisty ambasador Ankary.