17 ciekawostek o San Marino

Położone 20 km od włoskiego Rimini San Marino jest jednym z najmniejszych państw w Europie. Kiedy zostało założone? Czy dotrzemy do San Marino samolotem? Czy to prawda, że w San Marino jest statua wolności? Z czego jeszcze słynie to małe państwo? Przygotowaliśmy porcję ciekawostek o San Marino, wśród których znajdziecie odpowiedzi na te i inne pytania.

#1 Najstarsza republika na świecie

San Marino jako niepodległe państwo na mapie świata istnieje od 3 września 301 roku. Uważa się, że jest najstarszą republiką na świecie. Założycielem San Marino był Maryna z San Marino, który uciekając przed prześladowcą chrześcijan, cesarzem rzymskim Dioklecjanem, ukrył się na szczycie Monte Titano. Na wzgórzu założył wspólnotę chrześcijańską.

#2. Jedno z najmniejszych…

San Marino jest jednym z najmniejszych państw w Europie. Mniejsze są tylko Watykan i Monako. Terytorium San Marino zajmuje 61 km² i mieszka tutaj nieco ponad 33 tysiące mieszkańców. Kraj ten jest zatem nieco ponad 5 tysięcy razy mniejszy od Polski.

#3 Małe, lecz bogate

San Marino jest jednym z najbogatszych państw na świecie ze znaczną nadwyżką w budżecie oraz brakiem zadłużenia. Ponadto kraj ten może pochwalić się jednym z najniższych wskaźników bezrobocia w całej Europie, mimo że podatki są znacznie niższe niż np. we Włoszech. Największe wpływy do budżetu dostarcza turystyka, sektor bankowy oraz sprzedaż historycznych monet i znaczków.

#4. Enklawa

Jedynie trzy państwa na świecie są całkowicie otoczone przez inny (pojedynczy) kraj: Watykan, Lesoto i właśnie San Marino, które graniczy jedynie z Włochami.

#5. Brak lotnisk…

Na terenie San Marino nie ma żadnego lotniska, ani stacji kolejowej*. Samolotem lub pociągiem można dotrzeć do włoskiego Rimini oddalonego o 20 km. Dalszą część trasy można pokonać samochodem lub autobusem. Co ciekawe w San Marino nie ma kontroli celnej. Po drodze z Rimini turystów wita jedynie symboliczny łuk z napisem „witamy w Krainie Wolności”.

*W 1932 roku otwarto wprawdzie połączenie kolejowe z włoskim Rimini, lecz podczas II wojny światowej uległo ono zniszczeniu. Po wojnie połączenie nie zostało odbudowane.

#6. … i lasów

Są tylko cztery kraje na świecie, w których nie rośnie żaden las. Do tej grupy należą Grenlandia, Oman, Katar oraz San Marino. Obszar republiki jest tak mały, że po prostu nie ma miejsca na prawdziwy las.

#7. San Marino ma własną Statuę Wolności

Statua della Libertà znajduje się na Piazza della Libertà w stolicy San Marino. Posąg z białego marmuru jest dziełem rzeźbiarza Stefano Galettiego. Republice podarowała go w 1876 roku hrabina Otilia Heyroth Wagener. Statua Wolności znajduje się również na awersie 2 centowej monety emitowanej prze San Marino.

#8. Monte Titano i trzy wieże San Marino

Monte Titano (739 metrów n.p.m.) jest najwyższą górą w San Marino. Na 3 szczytach znajdują się 3 wieże. Najstarsza z nich „Guaita” pochodzi z XI wieku i przez długi czas służyła jako więzienie. „Cesta” (znajdująca się na najwyższym szczycie Monte Titano) powstała w XIII wieku (w środku mieści się muzeum św. Maryna). Trzecia z nich – Montale została zbudowana w XIV wieku. W 2008 roku Monte Titano oraz historyczna część San Marino zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

#9. Konstytucja San Marino

Statut z 8 października 1600 roku, który objął swoim zakresem instytucje i praktyki władzy wykonawczej i wymiaru sprawiedliwości w tym czasie przez wielu uważany jest za pierwszą spisaną konstytucję na świecie (choć oficjalnie za pierwszą konstytucję wciąż podawana jest konstytucja Stanów Zjednoczonych z 1787 roku).

#10. Język i waluta

Językiem urzędowym jest język włoski, jednak sanmaryńczycy nie lubią, gdy nazywa się ich Włochami. Są dumni z posiadania własnego obywatelstwa i konstytucji. W 1861 r. prezydent Stanów Zjednoczonych wyraził swój szacunek dla tego małego kraju, stwierdzając w swoim liście: „Mimo że państwo jest małe, jest ono jednym z najbardziej szanowanych w historii”. Co ciekawe oficjalną walutą San Marino jest euro, chociaż kraj ten nie jest członkiem Unii Europejskiej.

#11. Własne monety i znaczki

To małe państwo bije własne monety, wydaje swoje znaczki pocztowe i przyznaje odznaczenia. Znaczki pocztowe z San Marino cieszą się duża popularnością wśród kolekcjonerów z całego świata. Dochód z ich sprzedaży stanowi około 10% dochodów państwa.

#12. Piłka nożna w San Marino

Piłkarska reprezentacja San Marino zaczęła uczestniczyć w międzynarodowych rozgrywkach dopiero pod koniec lat osiemdziesiątych. Reprezentanci San Marino nie mogą pochwalić się jednak spektakularnymi wynikami – w całej swojej historii większość meczów przegrali, notując zaledwie 4 remisy i 1 zwycięstwo (1:0 nad reprezentacją Liechtensteinu).

Mimo wszystko napastnik Davide Gualtieri zapisał się w historii futbolu – zdobył najszybciej strzeloną bramkę w spotkaniach eliminacyjnych do finałów Mistrzostw Świata podczas starcia z Anglią. Miało to miejsce 17 listopada 1993 roku, a Davide potrzebował jedynie 8,3 sekundy od gwizdka sędziego aby piłka znalazła się w bramce. Rekord pobił dopiero reprezentant Belgii Christian Benteke 10 października 2016 roku (8,1 sekundy).

Nasza reprezentacja najbardziej okazałe zwycięstwo w swojej historii odniosła właśnie w spotkaniu z San Marino. Mecz, który odbył się w 2009 roku biało-czerwoni wygrali aż 10:0.

#13. Przejścia dla pieszych

Przejścia dla pieszych są bardzo charakterystyczne i można je zauważyć z daleka, ponieważ są błękitno-białe (są to barwy flagi). A skoro już jesteśmy przy tematach związanych z motoryzacją, to warto wspomnieć że w San Marino na żadnym skrzyżowaniu nie funkcjonuje sygnalizacja świetlna.

#14. Obywatelstwo San Marino

Aby uzyskać obywatelstwo, należy oficjalnie mieszkać w San Marino przez 30 lat, lub 15 lat jeśli jest się w małżeństwie z mieszkańcem San Marino. Posiadanie podwójnego obywatelstwa jest natomiast zabronione. Warto przy okazji wspomnieć, że honorowym obywatelem San Marino został w 1861 roku prezydent USA Abraham Lincoln.

#15. Własna armia

Pomimo, że kraj jest bardzo mały to posiada on własną „armię”. Jest wprawdzie niewielka, bo stały kontyngent składający się z ochotników liczy od 75 do 100 osób. Corpi Militari uczestniczy głównie w świętach państwowych a ponadto wykorzystywane jest przy okazji przyjmowania ważnych, zagranicznych gości.

San Marino nie brało udziału w I i II wojnie światowej (pozostało neutralne, choć 21 sierpnia 1944 wypowiedziało wojnę Niemcom, stając się sojusznikiem Wielkiej Brytanii). Ostatnia bitwa, w której aktywnie uczestniczyły wojska San Marino, miała miejsce w 1463 roku.

#16. Flaga i herb San Marino

Niebiesko-biała flaga San Marino zatwierdzona została 6 kwietnia 1862 roku. Niebieski kolor symbolizuje niebo, a biały śnieg pokrywający Monte Titano. Herb San Marino przedstawia z kolei 3 baszty ozdobione piórami, znajdujące się na trzech wierzchołkach najwyższej góry w San Marino.

#17. San Marino w liczbach

• 9 – tyle gmin (znanych jako „castelli”, co można przetłumaczyć jako zamki) jest w San Marino. Największą z nich jest Serravalle o powierzchni 10 km², a najmniejsza to Montegiardino (3.31 km²)
• 33,779 – tylu mieszkańców miało San Marino według danych z 2018 roku
• 37km – to długość granicy z Włochami – jedynym państwem z którym graniczy San Marino
• 292km – to z kolei łączna długość wszystkich utwardzonych dróg w San Marino
• 12 – tyle ambasad na całym świecie ma San Marino. Dla porównania Polska posiada swoje ambasady w 91 państwach świata
• 38000 – tyle telefonów komórkowych zarejestrowanych jest w San Marino. Na 100 mieszkańców przypada zatem 113 komórek.

Lubisz ciekawostki? Zobacz też:

• 17 tajemnic Statuy Wolności! Fakty i ciekawostki
• Lotnicze ciekawostki, czyli jak się kiedyś latało
• Zaskakujące ciekawostki o znanych atrakcjach turystycznych świata
• 20 ciekawostek o Morzu Bałtyckim
• 14 ciekawostek o Krzywej Wieży w Pizie


źródła: (1), (2), (3), (4), (5), (6), (7)