Dlaczego słynny londyński autobus jest czerwony i ma dwa piętra?

Jakie są Twoje pierwsze skojarzenia, gdy słyszysz nazwę Londyn? Prawdopodobnie kilka osób powie Big Ben lub Tower Bridge, kilka innych wymieni słynne budki telefoniczne lub Pałac Buckingham, ale w zdecydowanej większości przypadków pierwszym skojarzeniem będzie czerwony, piętrowy autobus. Czy kiedykolwiek zastanawiałeś się drogi czytelniku/czytelniczko, skąd wziął się pomysł na dwa piętra i czerwony kolor?

Dlaczego autobusy w Londynie mają dwa piętra?

Zanim odpowiemy na to pytanie musimy się nieco cofnąć w czasie. Nie jest tajemnicą, że każde większe miasto boryka się z tym samym problemem – ogromną liczbą mieszkańców, dla których potrzebny jest odpowiedni transport. Londyn nie był pod tym względem wyjątkiem, a pierwsze Omnibusy, czyli wieloosobowe utrzymujące regularną komunikację pojazdy pojawiły się w stolicy Wielkiej Brytanii w latach 20. XIX wieku. Siłą napędową „przodków” autobusów były konie, a pierwszy omnibus wyruszył w trasę 4 lipca 1829 r. Ich pomysłodawcą był George Shillibeer, który podpatrzył jak funkcjonuje komunikacja omnibusami w Paryżu. Populacja Londynu rosła z roku na rok i zaczęto zastanawiać się, jak usprawnić komunikację, by przewieźć większą liczbę pasażerów. W 1847 roku powstały pierwsze projekty dwupiętrowych omnibusów, lecz jazda nimi nie należała do najprzyjemniejszych wrażeń.

„Konie ciągnące omnibusy mogły pracować przez kilka godzin dziennie. Musiały być trzymane w odpowiednich warunkach, pielęgnowane, karmione i produkowały dużą ilość obornika, który firma zajmująca się omnibusami musiała przechowywać i utylizować” podaje wikipedia

Wraz z masową produkcją stali (około 1860 r.) „konne autobusy” zaczęły poruszać się po szynach – było to nie tylko bardziej wydajne, ale także szybsze, a w czasach nieutwardzonych ulic, jazda po szynach była dużo wygodniejsza. Konne tramwaje działały w Londynie do 1915 roku, mimo że już w 1903 roku po ulicach Londynu jeździło 300 elektrycznych tramwajów. A co z autobusami? Tam, gdzie nie udało się położyć szyn konne omnibusy zaczęły być wypierane przez autobusy od 1902 roku i chociaż pojazd był napędzany silnikiem, to zachował dwie kondygnacje.

Pojazdy, które dziś możemy spotkać na ulicach Londynu to tzw. Routemaster’y nowej generacji, które zastąpiły stare (produkowane w latach 1954-1968; łącznie 2876 pojazdów pierwszej generacji) autobusy w 2012 roku. Oprócz nowoczesnego wyglądu, nowy model jest również bardzo ekologiczny, gdyż zużywa o 40% mniej paliwa niż jego starsze wersje. Stare autobusy wciąż można spotkać na ulicach stolicy Wielkiej Brytanii – od 2014 roku regularnie kursują (tylko) na linii turystycznej nr 15 (od Tower Hill Station do Trafalgar Square).

Obecnie sieć autobusowych połączeń w Londynie przewozi każdego dnia około 6 milionów pasażerów na ponad 700 różnych trasach, co sprawia że jest jedną z najbardziej rozbudowanych sieci autobusowych na świecie i zdecydowanie największą w Europie

Dlaczego autobusy w Londynie są czerwone?

Skoro przebrnęliśmy już przez krótką historię omnibusów pora wrócić do drugiego pytania, czyli dlaczego dla londyńskich autobusów wybrano akurat kolor czerwony? Jedna z teorii, na którą można trafić w Internecie głosi, że prototypy zostały pomalowane na czerwono, ponieważ miały one ostrzegać innych uczestników ruchu drogowego i mówić coś w rodzaju: „zachowaj dystans – ten pojazd jest w wersji eksperymentalnej”. Prawda jest nieco inna i również w tym przypadku musimy cofnąć się w czasie do 1907 roku.

Na początku XX wieku na rynku autobusowych przewozów pasażerskich w Londynie konkurowało ze sobą 200 niezależnych firm. Niektóre z nich nazywano „pirate buses”, ze względu na to iż potrafiły zboczyć z oficjalnej trasy, by szybciej dotrzeć do miejsca docelowego, co z punktu widzenia pasażerów, którzy nie jechali na koniec trasy było nieco uciążliwe. To właśnie z tego powodu działająca wówczas firma London General Omnibus Company (największy operator w mieście) postanowiła pomalować swoje autobusy na czerwono, by wyróżnić się na tle konkurencji. Pomysł ten zatwierdziła m.in. lokalna policja, ponieważ czerwony kolor był łatwy do zauważenia i działał jak „ostrzeżenie” dla przechodzących przez ulicę pieszych. W 1933 roku powstała spółka London Transport odpowiedzialna za komunikację autobusową, tramwajową oraz metro – od tego momentu zdecydowana większość autobusów miała już kolor czerwony.

Ciekawostka: czerwony kolor autobusów to tzw. Pantone 485 C – ten sam, który znajduje się w logo Royal Mail (państwowe przedsiębiorstwo pocztowe Wielkiej Brytanii), popularnych batonów Kit Kat, McDonald’s oraz na fladze rosyjskiej.

Ps. Jeśli widzieliście kiedyś londyńskie autobusy „z góry” to z pewnością zauważyliście, że ich dachy są… białe. Ten zabieg ma na celu odbijać światło słoneczne, a tym samym zmniejszać temperaturę wewnątrz autobusu w upalne dni.

Zobacz też:

• Ciekawostki o Big Benie
• Charles Dunn – marynarz przynoszący pecha
• Edward Mordrake – tajemnica człowieka o dwóch twarzach rozwiązana
• Przypadkowe wynalazki
• Najpiękniejsze zamki i pałace w Europie


źródła: (1),(2),(3),(4),(5),(6),(7),(8)